Cytokiny prozapalne u dzieci z bólem stawów niewyjaśnionego pochodzenia oraz chorych na młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów

Wielu cytokinom (m.in. czynnikowi martwicy nowotworów, tumour necrosis factor – TNF, interleukinom 6, 8, 17 i 23) przypisuje się istotną rolę w odpowiedzi zapalnej oraz w procesach destrukcji chrząstki i kości stawowej. Uważa się, że w młodzieńczym idiopatycznym zapaleniu stawów (MIZS) oznaczanie stężenia tych cytokin może mieć pomocniczą wartość diagnostyczną i być użyteczne w monitorowaniu przebiegu choroby. Niektóre z cytokin (TNF, IL-6) przyczyniają się również do powstania i utrzymywania się przetrwałego bólu stawów zajętych procesem zapalnym. Celem pracy było porównanie profilu i stężenia powyższych cytokin w surowicach dzieci z MIZS oraz z bólem stawów, którego przyczyny nie udało się ustalić („artralgia”). Stwierdzono, że u dzieci chorujących na MIZS stężenia badanych cytokin wykazują znaczny stopień wzajemnej korelacji, a wytwarzanie niektórych cytokin (IL-23 w postaci nielicznostawowej oraz TNF w postaci wielostawowej) nasila się w okresie okołopokwitaniowym. U dzieci z „artralgiami” takich zależności natomiast nie zaobserwowano (wytwarzanie cytokin było nieskoordynowane i niezależne od pokwitania). Mimo tych różnic, w grupie dzieci z „artralgią” zarówno profil, jak i stężenia ocenianych cytokin nie różniły się w sposób statystycznie istotny od profilu i stężeń u dzieci z MIZS. Dlatego też autorki niniejszej pracy uważają, że u dzieci dolegliwości bólowe stawów o nieustalonej przyczynie („artralgie”) zobowiązują do wnikliwej obserwacji i dalszej diagnostyki.

Many cytokines (e.g. TNF, IL-6, IL-8, IL-17, IL-23) are thought to play a critical role in the inflammatory response as well as in joint cartilage and bone destruction processes. In juvenile idiopathic arthritis (JIA) cytokines are supposed to serve as helpful biomarkers for diagnosis and monitoring of the disease. Proinflammatory cytokines, such as TNF and IL-6, also contribute to the generation and maintenance of inflammatory joint pain. The aim of the pre­sent study was to compare the serum cytokine profile and concentrations in two groups of children: suffering from JIA and with joint pain of unknown causes (arthralgia). In JIA sera concentrations of tested cytokines were positively inter-correlated and the levels of some of them (IL-23 and TNF in oligoarticular and polyarticular subsets, respectively) were significantly elevated in children of pubescent age. By contrast, in children with arthralgia cytokines were produced in an uncoordinated way and their levels did not change in the pubescence period. Despite these differences, both cytokine profile and concentrations were similar in both JIA and arthralgia groups. Therefore, we conclude that arthralgia in children obliges clinicians to perform thorough observation and further diagnosis.