Część III Upowszechnienie intensywnego leczenia metabolicznego cukrzycy typu 2. Molekularne i komórkowe mechanizmy działania insuliny

Insulina stanowi sygnał wiążący nasilenie czynności trawiennej i wchłaniania składników pokarmowych z ogólnymi potrzebami metabolicznymi ustroju i czynnością różnych jego spichrzów energetycznych.




Insulina jako sygnał
żywienia


Sygnał ten nadawany jest z przewodu pokarmowego przez ulegające wchłanianiu cząsteczki glukozy i niektórych aminokwasów, a także bezpośrednio przez hormony wydzielane przez błonę śluzową żołądka lub dwunastnicy, jak sekretyna, pankreozymina, enteroglukagon, do komórek β układu wyspowego, które w odpowiedzi na ten sygnał (oś jelitowo-trzustkowa) uwalniają do krwi insulinę. Hormon ten przenika do wszystkich tkanek biorących udział w przemianie energetycznej ustroju. Obecność insuliny we krwi i płynie tkankowym sygnalizuje, że ustrój jest w stanie nasycenia pokarmowego, brak insuliny lub też zmniejszenie się jej stężenia sygnalizuje stan głodu.
Insulina stanowi więc sygnał wiążący nasilenie czynności trawiennej i wchłaniania składników pokarmowych z ogólnymi potrzebami metabolicznymi ustroju i czynnością różnych jego spichrzów energetycznych. Zwiększenie stężenia insuliny we krwi powoduje spichrzenie energii w postaci tłuszczów obojętnych i w pewnym stopniu w postaci glikogenu i niektórych białek mięśniowych.
Zwiększenie insulinemii zapoczątkowuje szereg zjawisk metabolicznych. W obrębie komórek tłuszczowych zwiększa się przepuszczalność błon komórkowych dla glukozy. Glukoza przenika do wnętrza komórek i ulega przemianie do dwuwęglowych fragmentów, które z kolei wykorzystywane są do biosyntezy kwasów tłuszczowych. Te ostatnie w połączeniu z 3-węglowym alkoholem – glicerolem, ulegają spichrzeniu jako trójglicerydy. W ten sposób energia utajona w cząsteczce glukozy – paliwie rozpuszczalnym w wodzie, zawierającym w przeliczeniu na masę mniejszą ilość energii, ulega przeniesieniu na cząsteczki tłuszczów obojętnych – paliwie nierozpuszczalnym w wodzie, prawie niezawierającym tlenu, a więc bogatszym w energię niż glukoza. Zwyżka insuliny we krwi pobudza także wychwytywanie glukozy przez mięśnie szkieletowe i jej przekształcanie się do glikogenu oraz wbudowywanie aminokwasów do białek mięśniowych. Insulina jest również – jak się wydaje – istotnym czynnikiem umożliwiającym przeniesienie zawartości tłuszczowej chylomikronów do komórek tłuszczowych i jej spichrzanie. Insulina pobudza więc zużycie tkankowe i spichrzanie...


View full text...