Komentarz

Leczenie pacjentów z zespołem antyfosfolipidowym (APS) pozostaje ciągle otwartym problemem klinicznym. Kontrowersje dotyczą wyboru optymalnego leku, dawki stosowanych leków (inne w zakrzepicy tętniczej i inne w zakrzepicy żylnej) oraz czasu trwania leczenia (czy i kiedy można zaprzestać leczenia przeciwzakrzepowego).
Wybór leku u pacjentów z powikłaniami zakrzepowymi jest obecnie najbardziej dyskutowanym zagadnieniem. Dzieje się tak z dwóch powodów – nawrotów zakrzepicy pomimo stosowanego leczenia przeciwzakrzepowego oraz trudności z monitorowaniem i utrzymaniem skutecznego terapeutycznie stężenia leku przeciwzakrzepowego. Możliwość zastosowania leku, który nie wymaga kłopotliwego monitorowania, ma przewidywalne działanie terapeutyczne, pozwala na szybkie uzyskanie oczekiwanego efektu, rzadziej wchodzi w interakcje z innymi lekami, artykułami spożywczymi czy używkami, jest niewątpliwie zachęcającą alternatywą dla tradycyjnie stosowanych antagonistów witaminy K (VKA). Praktyka kliniczna wykazuje jednak, że zamiana VKA na bezpośrednie doustne antykoagulanty (direct oral anticoagulants – DOAC) u chorych z APS nie zawsze spełnia oczekiwania, a w niektórych przypadkach wiąże się z ryzykiem powikłań, o których czasem się zapomina.
Bezpośrednie doustne antykoagulanty ze szczególną ostrożnością należy stosować u pacjentów z niewydolnością nerek lub wątroby, ze skrajną masą ciała (< 50 kg lub > 120 kg), u osób w podeszłym wieku oraz u osób stosujących leki potencjalnie ingerujące w metabolizm DOAC. Interakcje z innymi lekami i ryzyko krwawień z przewodu pokarmowego mogą wystąpić u pacjentów z APS przyjmujących leki przeciwpłytkowe, z toczniem rumieniowatym układowym (systemic lupus erythematosus – SLE) bądź innymi chorobami autoimmunologicznymi, u których stosowane są inne leki, np. niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ). Istnieją wyraźne przeciwwskazania do kojarzenia np. ketokonazolu lub itrakonazolu z dabigatranem. Najlepiej unikać również ryfampicyny, karbamazepiny czy fenytoiny. Czynnikami, które mogą zwiększać stężenie DOAC w osoczu, a zatem zwiększać ryzyko krwawienia, mogą być dodatkowe leki, potencjalnie oddziałujące na metabolizm DOAC, niewydolność nerek, starszy wiek, ostra choroba i niska masa ciała. W przypadku stosowania DOAC u pacjentów przyjmujących leki antyagregacyjne, NLPZ czy glikokortykosteroidy, aby zmniejszyć ryzyko krwawienia z przewodu pokarmowego, należy stosować inhibitory pompy protonowej. Wiele kobiet stosujących DOAC...


Pełna treść artykułu...