Nieswoiste zapalenie jelit a dolegliwości stawowe – opis przypadku

Dolegliwości bólowe stawów w przebiegu nieswoistego zapalenia jelit (NZJ) to dość częsta manifestacja pozastawowa tych schorzeń, jednakże może być przyczyną wielu trudności diagnostycznych. Wydaje się, że zapalenie stawów dotyczy zwłaszcza pacjentów z cechami zajęcia jelita grubego i z innymi manifestacjami pozastawowymi (m.in. rumień guzowaty, pyoderma gangrenosum). Kobiety i mężczyźni chorują równie często. Proces zapalny może dotyczyć kręgosłupa (z zajęciem lub bez zajęcia stawów krzyżowo-biodrowych) oraz stawów obwodowych. Ten ostatni proces historycznie jest dzielony na dwa podtypy w zależności od liczby zajętych stawów.
W przypadku zajęcia do 6 stawów mamy do czynienia z typem I. Z reguły objawy występują łącznie z zaostrzeniem zapalnej choroby jelit, a choroba ma przebieg samoograniczający się. Nie występują nadżerki. Dotyka ok. 5% pacjentów z NZJ [1].
Typ II to choroba wielostawowa, zwłaszcza z zajęciem stawów śródręczno-paliczkowych (MCP), a także dużych stawów obwodowych. Epizody bólu stawów mogą utrzymywać się latami i mieć charakter nawrotowy. Choruje ok. 3–4% pacjentów [2], z reguły nie ma powiązania z zaostrzeniem choroby podstawowej.
Obecnie coraz rzadziej używa się opisanego podziału. Uważa się, że zapalenie stawów w przebiegu NZJ należy do grupy spondyloartropatii. W przebiegu NZJ może dojść do zajęcia stawów obwodowych, a także stawów krzyżowo-biodrowych. Objawy osiowe na wiele lat mogą wyprzedzać rozwój zapalenia jelit. Pacjenci w wywiadzie podają typowe objawy zapalnego bólu krzyża [początek przed 45. rokiem życia, podstępny początek, dolegliwości pojawiają się zazwyczaj w nocy i ustępują po przyjęciu niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ) oraz ćwiczeniach]. Zazwyczaj objawy te nie mają związku z zaostrzeniem choroby jelit [3].
Należy również wspomnieć, że u pacjentów z NZJ może wystąpić entezopatia oraz dactylitis.
Obecnie za główną przyczynę uznaje się zaburzenia w obrębie bariery jelitowej.
W niniejszej pracy przedstawiono przypadek 65-letniego mężczyzny chorującego na wrzodziejące zapalenie jelita grubego (WZJG) od 1989 r. Pacjent zgłosił się we wrześniu 2017 r. do Kliniki Reumatologii i Chorób Wewnętrznych Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego we Wrocławiu z powodu występujących od 2011 r. dolegliwości bólowych stawów. Dotyczyły one przede wszystkim dużych stawów (barkowych, kolanowych), ale także drobnych stawów rąk. Od 3 lat dolegliwości te się nasiliły. Sztywność poranna stawów była...


Pełna treść artykułu...