Nowe kierunki leczenia farmakologicznego MASLD/MASH – przegląd aktualnych badań klinicznych

Wprowadzenie

Stłuszczeniowa choroba wątroby związana z dysfunkcją metaboliczną (metabolic dysfunction-associated steatotic liver disease – MASLD) jest najczęstszą przewlekłą chorobą wątroby na świecie i jedną z głównych przyczyn marskości wątroby, raka wątrobowokomórkowego oraz transplantacji wątroby w krajach rozwiniętych, a także istotnym czynnikiem ryzyka sercowo-naczyniowego.
Brak profilaktyki i późne rozpoznanie MASLD prowadzi do powikłań wątrobowych, takich jak nasilenie stłuszczenia wątroby, stłuszczeniowe zapalenie wątroby, progresja włóknienia wątroby, rozwój marskości wątroby czy raka wątrobowokomórkowego, a także do powikłań pozawątrobowych – głównie sercowo-naczyniowych: miażdżycy tętnic, choroby niedokrwiennej serca, zawału serca, udaru mózgu. To choroby sercowo-naczyniowe, a nie powikłania wątrobowe są główną przyczyną zgonów u pacjentów z MASLD. Z tego powodu nierzadko choroba ta rozpoznawana jest stosunkowo późno, po incydencie sercowo-naczyniowym czy na etapie zaawansowanego włóknienia wątroby lub rozwiniętej marskości wątroby [1–4].
W rozpoznawaniu stłuszczenia wątroby wykorzystuje się metody obrazowe, najczęściej badanie ultrasonograficzne (USG) z uwagi na dostępność, niskie koszty wykonania oraz stosunkowo dużą czułość i swoistość. Badanie USG wykrywa jednak stłuszczenie wątroby dopiero wtedy, gdy procesem objętych jest 20–30% hepatocytów, więc stosunkowo późno. Według rekomendacji amerykańskich towarzystw naukowych u pacjentów z czynnikami ryzyka rozwoju MASLD – z otyłością, cukrzycą, nadciśnieniem tętniczym czy dyslipidemią – powinno się wykony­wać badanie elastografii wątroby metodą VCTE (vibration-controlled transient elastography) z pomiarem parametru CAP (controlled attenuation parameter) dostępną w urządzeniu FibroScan, w celu wykrycia stłuszczenia wątroby na wczesnym etapie, gdy stłuszczenie dotyczy 5% hepatocytów. FibroScan może służyć również do oceny nasilenia stopnia stłuszczenia odnoszącego się do skali Brunt czy włóknienia wątroby odnoszącego się do skali METAVIR u chorych z rozpoznaną MASLD oraz oceny ryzyka rozwoju stłuszczeniowego zapalenia wątroby związanego z dysfunkcją metaboliczną (metabolic dysfunction-associated steatohepatitis – MASH) czy innych powikłań wątrobowych przy użyciu specjalnych skal: FAST, Agile 3 i 4. Do oceny stłuszczenia wątroby wykorzystywane są także tomografia komputerowa i rezonans magnetyczny, jednakże z uwagi na dostępność i kosztochłonność nie są one rutynowo...


View full text...