Osobowość i przystosowanie dzieci chorych na przewlekłe choroby reumatyczne

Cel pracy: Wykazanie różnic w sferze osobowości, przystosowaniu społecznym i radzeniu sobie z przewlekłą chorobą u dzieci hospitalizowanych w Instytucie Reumatologii w Warszawie.

Materiał i metody: Przebadano dzieci z różnych środowisk społecznych, będących reprezentatywną grupą dla populacji dzieci przewlekle chorych w Polsce (tab. I). Sprawdzano, czy i jak duże znaczenie dla radzenia sobie z bólem i chorobą ma ustalenie rozpoznania i podjęcie leczenia. Badano zarówno subiektywnie oceniany poziom, jak i znaczenie wsparcia w grupie rówieśniczej i w rodzinie badanych dzieci (tab. II, V). Przebadano 149 dzieci w wieku 12–17 lat w trzech grupach: w pierwszej były dzieci, u których rozpoznano młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów (MIZS), do drugiej zaliczono dzieci, u których zdiagnozowano inną chorobę tkanki łącznej, a do trzeciej dzieci, których dolegliwości bólowe stawów nie znajdowały odzwierciedlenia w wynikach wykonanych badań laboratoryjnych. Dzieci przebadano za pomocą trzech testów projekcyjnych, a uzyskane dane uzupełniono informacjami z przeprowadzonego nieustrukturalizowanego wywiadu.

Wyniki: Stwierdzono, że różnice pomiędzy trzema grupami badanych były bardzo małe, co oznacza, że etiologia i czas trwania dolegliwości nie determinują osobowości i sposobu radzenia sobie z trudnościami i bólem przez małych pacjentów. Wskazano, że dzieci z MIZS są otwarte na relacje interpersonalne. Umiejętność nawiązywania i utrzymywania pozytywnych relacji ułatwia im radzenie sobie z sytuacją trudną, powodowaną chorobą (tab. II, IV). Wśród dzieci z pierwszej grupy stwierdzono najwyższy odsetek zaburzeń emocjonalnych wskazujących na stan depresyjny (tab. III). Oznacza to, że MIZS spostrzegane jest przez małych pacjentów jako trudna choroba. Mimo to dzieci z tej grupy potrafiły się cieszyć każdą dobrą chwilą i pielęgnowały przekonanie, iż problemy i trudności powodowane chorobą przeminą.

Wnioski: Wszyscy badani wskazywali na ogromną, lecz niestety często deprywowaną, potrzebę wsparcia, przede wszystkim w rodzinie i w osobie matki (tab. IV).

Aim of the study: The aim of this study was to demonstrate the differences in the sphere of personality, social adjustment and coping with chronic diseases in children hospitalized in the Institute of Rheumatology in Warsaw.

Material and methods: The examined children come from different social backgrounds, constituting a representative group for the population of chronically ill children in Poland (Table I). The aim of the research was to determine whether the diagnosis and the treatment had a significant impact on coping with pain. Both subjectively assessed level and the importance of support in the peer group and family of the children were evaluated as well (Tables II, V). 149 children aged 12–17 years were examined. They were divided into three groups. The first group comprised the children diagnosed with juvenile idiopathic arthritis (JIA), the second one comprised the children diagnosed with another connective tissue disease, and the third one comprised those with pain which was not reflected in the results of laboratory tests performed. Children were tested with three projective tests, and the obtained data were supplemented by the information drawn from the unstructured interview.

Results: It was found that the differences between the aforementioned three groups were very small, which means that the etiology and duration of symptoms do not determine personality and the way of coping with difficulties and pain. In addition, the research indicates that children with JIA are open to interpersonal relationships. The ability to establish and maintain positive relationships helps them to cope with difficult situations, caused by disease (Tables II, IV). The children from the first group had the highest proportion of emotional disturbances, indicating the state of depression (Table III). This means that JIA is perceived by the young patients as a complex disease. Nevertheless, the children from this group of respondents were able to enjoy every good moment and nurtured the belief that the problems and difficulties due to illness will pass.

Conclusion: All respondents pointed to the huge but unfortunately often underestimated need for support, primarily received from a family and especially from the mother (Table IV).