Postępy w diagnostyce i terapii chorób reumatycznych

Największe zainteresowanie w ubiegłym roku budziły przewlekłe zapalenia stawów, najczęstsza po chorobie zwyrodnieniowej przyczyna zgłaszania się chorego do reumatologa. W Polsce choruje na nie ok. 1% populacji, czyli mniej więcej 380 tys. osób. Podobnie często występują reumatoidalne zapalenie stawów i tzw. spondyloartropatie, do których zalicza się kilka jednostek chorobowych:

• zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (ZZSK),

• łuszczycowe zapalenie stawów (ŁZS),

• reaktywne zapalenie stawów,

• zapalenia stawów związane z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego lub chorobą Leśniowskiego-Crohna,

• młodzieńczą postać spondyloartropatii,

• niezróżnicowaną spondyloartropatię.

Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) może wystąpić w każdym wieku, ale szczyt zachorowań przypada na 4. i 5. dekadę życia, chorują głównie kobiety. W ZZSK u 20% chorych pierwsze objawy pojawiają się przed 20. rokiem życia (tzw. spondyloartropatia młodzieńcza), u 80% przed 30. rokiem życia, tylko u 5% zaczyna się po 45. roku życia. Mężczyźni chorują 2 razy częściej niż kobiety. Spondyloartropatia młodzieńcza stanowi 50% przypadków młodzieńczego idiopatycznego zapalenia stawów, u 80% chorych mających HLA B27 w wieku dorosłym choroba przechodzi w ZZSK [1].

W przebiegu naturalnym RZS u 70% chorych w ciągu 2 lat dochodzi do uszkodzenia stawów, po 5 latach trwania choroby zdolność do pracy traci 50%, po 10 latach blisko 100%, co 4. chory będzie wymagał wszczepienia endoprotezy dużego stawu. Po 20 latach trwania choroby 59% chorych jest inwalidami. Chorzy żyją 7–10 lat krócej w porównaniu z populacją ogólną, wskaźnik ryzyka zgonu w tej chorobie jest 1,5–1,6 razy większy niż w populacji ogólnej. Przyczyny zgonu to: choroby układu sercowo-­-naczyniowego w wyniku przyspieszonego rozwoju miażdżycy, włóknienie płuc, amyloidoza [2] stanowiące powikłania procesu chorobowego.

Mniej więcej 10–30% chorych na ZZSK rezygnuje z pracy po 10 latach trwania choroby, czas przeżycia jest krótszy niż w ogólnej populacji z powodu skrobiawicy, złamań kręgosłupa i zmian narządowych [3]. Przez cały okres choroby choremu towarzyszą bóle stawów i sztywność poranna układu kostno-mięśniowego.

Choroby reumatyczne są przyczyną przyznania 14–16% rent, z czego w orzeczeniach pierwszorazowych 10,5–11,9%, ponownych 14,4–17,1 %. Najczęstszą przyczyną przyznania rent wśród...


View full text...