Rola osi podwzgórze-przysadka-nadnercza w regulacji rozrodczości

Oś podwzgórze-przysadka-nadnercza jest kluczowym regulatorem wydzielania hormonów nadnerczowych. Od dawna znana jest jej rola w odpowiedzi na stres, a obecnie coraz większą uwagę zwraca się na jej udział w funkcjonowaniu narządu rodnego. Kortykoliberyna (CRF) jest głównym neuroregulatorem osi podwzgórze-przysadka-nadnercza u ssaków, a ponadto wywiera duży wpływ na układ rozrodczy zarówno poza okresem ciąży, jak i w jej trakcie. Ponadto bierze udział w regulacji inicjacji porodu. CRF wykazuje duży stopień homologii w budowie peptydów: urotensyny I, sauvagine oraz urokortyny. W 1996 r. zidentyfikowano po raz pierwszy ludzką urokortynę. Obecność urokortyny wykazano w ośrodkowym układzie nerwowym oraz w układzie rozrodczym i endokrynnym, co ma istotne implikacje dla prawidłowego funkcjonowania układu podwzgórze-przysadka-jajnik. Wiadomo, że zarówno urokortyna, jak i CRF, wiążąc się z receptorem CRF typu 1 (CRF-R1), stymulują uwalnianie kortykotropiny (ACTH) z komórek przedniego płata przysadki. Coraz lepiej poznana jest lokalizacja i rola urokortyny w układzie rozrodczym. W niniejszej pracy dokonano przeglądu aktualnej wiedzy związanej z rolą CRF w kontrolowaniu czynności układu rozrodczego. Zwrócono uwagę na najnowsze badania, które sugerują znaczenie nowo odkrytego peptydu – urokortyny – dla czynności jajników, macicy czy łożyska. Endokrynologia jest nauką ciągle się rozwijającą, a jej odkrycia w zakresie działania hormonów i peptydów mogą przyczynić się do poprawy diagnostyki, profilaktyki i leczenia chorób związanych z ich funkcją.

The hypothalamus-hypophysis-adrenal axis is the key regulator of secretion of adrenal hormones. Its role in reaction to stress is widely known but nowadays more attention is paid to its influence on reproduction. Corticotropin-releasing factor (CRF) is the main neuroregulator of the hypothalamus-hypophysis-adrenal axis in mammals. Moreover, it regulates the functioning of the reproductive system both during pregnancy and at other times. CRF also participates in regulation of the initiation of labour. The structure of CRF has high homology to the peptides urotensin I, sauvagine and urocortin. In 1996 human urocortin was identified. The presence of urocortin has been revealed in the central nervous system, reproductive system and endocrine system. This suggests that urocortin has an important physiological role in the hypothalamus-hypophysis-ovaries system. It is known that both urocortin and CRF can bind CRF receptor type 1 (CRFR1) and stimulate the secretion of adrenocorticotropic hormone (ACTH) in the cells of the anterior lobe of the hypophysis. There is progress in the knowledge of the localisation and role of urocortin in reproduction. The paper is a review of the present knowledge of the action of the role of CRF in the control of the reproductive system. The most recent investigations concerning the importance of urocortin for the function of the ovaries, the uterus and the placenta are also discussed. Endocrinology is considered to be a developing field of science. It is believed that exploration of the action of hormones and peptides improves the diagnosis, prevention and treatment of diseases connected with their functions.