Różnorodne wskazania do stosowania flozyn – z czego wynikają i jakie są korzyści w praktyce

Wprowadzenie

Inhibitory kotransportera sodowo-glukozowego typu 2 (sodium-glucose cotransporter 2 – SGLT2) – flozyny – to znane leki kojarzone dzisiaj nie tylko z leczeniem cukrzycy, lecz także innymi wskazaniami, pozadiabetologicznymi, co do których nie mamy obecnie wątpliwości, stosując je w coraz szerszych populacjach pacjentów. Powstaje pytanie, dlaczego nadal tak mała w stosunku do wskazań grupa pacjentów przyjmuje te leki, jeżeli korzyści z ich stosowania są różnorodne i trudne do porównania z innymi grupami leków nie tylko diabetologicznych, lecz także kardiologicznych czy nefrologicznych. Dane z rynku farmaceutycznego uzyskane dzięki uprzejmości IQVIA wskazują, że od początku 2025 r. liderem sprzedaży w Polsce w grupie flozyn jest dapagliflozyna, co nie jest zaskoczeniem w kontekście dostępnych danych na temat tego leku i praktyki jego stosowania [1]. Liczby opakowań flozyn przyjmowanych przez polskich pacjentów daleko odbiegają od liczebności populacji, która mogłaby uzyskać korzyści zdrowotne, gdyby leki zastosowała [1]. Sukces flozyn to także racjonalizacja wydawania pieniędzy w systemie opieki zdrowotnej z uwagi na wpływ tych leków na liczbę hospitalizacji, częstość występowania zaostrzeń niewydolności serca i zaostrzeń przebiegu chorób nerek.
Nie trzeba nikogo przekonywać, że poza redukcją glikemii flozyny wykazują inne korzystne działania, takie jak: obniżenie ciśnienia tętniczego krwi, utrata masy ciała, zmniejszenie ryzyka zgonu z przyczyn sercowo-naczyniowych oraz hamowanie progresji przewlekłej choroby nerek. Oczywiście każdy lekarz zadaje sobie pytanie, która flozyna będzie optymalna dla określonego pacjenta, a zgodnie z zasadami farmakoterapii indywidualizowanej należy wziąć pod uwagę wiele zmiennych, które mają nas doprowadzić do najlepszego wyboru [2–4].

Dlaczego farmakoterapia kontekstowa?

Skuteczność i bezpieczeństwo farmakoterapii nie są pojęciami bezwzględnymi. Wybór leku i jego dawkowanie zawsze musi mieć charakter kontekstowy, co w praktyce oznacza, że musi uwzględniać istotne cechy pacjenta, które są niemodyfikowalne, a w znacząco wpływają na wybór leku oraz sposób jego stosowania. Przed dokonaniem wyboru leku należy uwzględnić czynniki rezydualne, a także wpływ współchorobowości i innych jednocześnie stosowanych leków na skuteczność i bezpieczeństwo stosowanej farmakoterapii (tab. 1) [2–4].
Niestety w praktyce nadal często obserwujemy przypadkowy wybór leków, który jest zgodny ze...


View full text...