Sesja I - Postępy diagnostyki chorób płuc
Płyn w opłucnej wywołany schorzeniami kardiologicznymi

Płyn przesiękowy w jamach opłucnowych stanowi częsty objaw zaawansowanej niewydolności serca. Jego pojawienie się nasila duszność wysiłkową i często prowadzi do znacznej duszności spoczynkowej. Choć już dokładne badanie podmiotowe i przedmiotowe pozwala na wysunięcie podejrzenia co do kardiologicznej etiologii pojawienia się płynu w jamach opłucnowych, konieczne jest wykonanie szczegółowych badań obrazowych. Obok najczęściej wykonywanego zdjęcia radiologicznego klatki piersiowej ważną rolę odgrywa badanie echokardiograficzne. Badanie to w większości przypadków pozwala na ustalenie przyczyny niewydolności serca prowadzącej do przesięków w jamach opłucnowych. Torakocenteza jest badaniem koniecznym zarówno ze względów diagnostycznych, jak i terapeutycznych. W praktyce wykonuje się próbę Rivalty, która z 90-procentowym prawdopodobieństwem pozwala na odróżnienie płynu przesiękowego od płynu wysię-kowego, pojawiającego się najczęściej w zapalnych schorzeniach w obrębie klaki piersiowej lub w przebiegu chorób o podłożu immunologicznym. Kryteria Lighta, oparte o ocenę stężenia białka oraz aktywności dehydrogenazy kwasu mlekowego (LDH) w płynie z opłucnej i stężenia białka w osoczu, z prawie 99-procentową wiarygodnością różnicują te dwie przyczyny pojawienia się płynu w opłucnej. Badania laboratoryjne związane z analizą kryteriów Lighta są stosunkowo czasochłonne i z tego względu poszukuje się szybszych testów diagnostycznych. W ostatnich latach kryteria Lighta próbuje się zastąpić oceną stężenia pro-brain BNP w surowicy krwi. Badanie to, choć nieco droższe, szybciej pozwala ustalić, czy przyczyną pojawienia się przesięku w jamach opłucnowych jest schorzenie kardiologiczne. Nie ma jednak zgodności co do tego, jaką wartość stężenia tego związku należy przyjąć jako punkt odcięcia w różnicowaniu zapalnych i krążeniowych przyczyn pojawienia się płynu w jamach opłucnowych. Postępowanie z chorymi, u których stwierdzono płyn w jamach opłucnowych, polega nie tylko na terapeutycznej torakocentezie, lecz przede wszystkim na leczeniu niewydolności serca. Podawanie diuretyków (w tym spironolaktonów), inhibitorów konwertazy angiotensyny i βß-blokerów istotnie przedłuża i poprawia komfort życia. Płyn w opłucnej może również pojawić się w przebiegu zatorowości płuc. Omówiono diagnostykę, profilaktykę i leczenie tego schorzenia powikłanego pojawieniem się płynu opłucnowego.
prof. dr hab. n. med. Jerzy Głuszek kierownik Katedry i Kliniki Hipertensjologii,...


Pełna treść artykułu...