Wymuszona trzeźwość i praktyki związane z piciem alkoholu w ukraińskiej rzeczywistości wojennej

Wprowadzenie:
W niniejszym badaniu, na podstawie oceny expertów, analizowano zmiany w praktykach konsumpcji alkoholu w czasie surowych rządowych ograniczeń dostępu do alkoholu w pierwszych miesiącach pełnej inwazji Rosji na Ukrainę w lutym 2022 r.

Materiał i metody:
Badanie przeprowadzono w paradygmacie jakościowym z wykorzystaniem metody studium przypadku. Próba składała się z 19 informatorów, których wybrano na podstawie teoretycznego doboru próby – osoby potencjalnie zaangażowane w problem ograniczeń w dostępie do alkoholu (podejmowanie decyzji, wdrażanie, bezpośredni wpływ ograniczeń, analiza konsekwencji). Dane zostały zebrane za pomocą częściowo ustrukturyzowanych wywiadów i ocenione z użyciem analizy ramowej.

Wyniki:
Badanie wykazało, że ograniczenia w dostępie do alkoholu miały różne skutki. Informatorzy zgłaszali efekty zarówno pozytywne, takie jak ograniczenie nieprawidłowego zachowania czy utrzymanie dyscypliny wśród wojskowych, jak i negatywne, tj. zwiększony stres spowodowany brakiem zwykłych środków jego łagodzenia i próby obchodzenia zakazu.

Omówienie:
Analiza wyników pozwoliła nie tylko na zidentyfikowanie skutków ograniczeń, lecz także próbę zrozumienia mechanizmów społecznych i kulturowych, które wpływają na ich postrzeganie. Informatorzy docenili znaczenie względów bezpieczeństwa, ale również zauważyli trudności we wdrażaniu ograniczeń ze względu na tradycyjne postawy wobec alkoholu i próby obejścia przepisów.

Wnioski:
Ograniczenia dostępu do alkoholu w czasie wojny mogą przyczynić się do zmniejszenia negatywnych skutków społecznych, ale ich skuteczność zależy od czasu trwania, lokalnego kontekstu i dostępności dodatkowych środków wsparcia. Wyniki badania podkreślają znaczenie dostosowania polityki ograniczeń do konkretnych potrzeb różnych grup społecznych oraz konieczność dalszych badań w celu opracowania bardziej holistycznych podejść.



Introduction:
This study explores, through expert evaluation, changes in drinking practices in the context of the government’s strict alcohol access restrictions in the first months of Russia’s full-scale invasion of Ukraine in February 2022.

Material and methods:
The research was conducted within a qualitative paradigm using the case study method. The sample consisted of 19 informants selected based on theoretical sampling criteria – potential relevance to the issue of alcohol access restrictions (decision-making, implementation, direct impact of restrictions and analysis of consequences). Data were collected through semi- structured interviews and analysed using frame analysis.

Results:
The study revealed differing effects of alcohol access restrictions. Informants highlighted positive outcomes like reduced illegal activities and improved discipline among military personnel. Among the negative consequences were increased stress due to the lack of familiar means for stress relief and efforts to circumvent the bans.

Discussion:
The analysis of the results allowed not only the identification of the effects but also a focus on understanding the social and cultural mechanisms that influence the perception of restrictions. Іnformants acknowledged the importance of security reasons but also noted the difficulties in implementing restrictions due to traditional attitudes towards alcohol and attempts to bypass the rules.

Conclusions:
Alcohol access restrictions during wartime can contribute to reducing negative social outcomes but their effectiveness depends on the duration, the local context and availability of additional support measures. The study’s results highlight the importance of adapting restriction policies to the specific needs of different social groups and the need for further research to develop more holistic approaches.