Zespół przewlekłego zmęczenia - postępy leczenia

Zespół przewlekłego zmęczenia (chronic fatigue syndrome – CFS) jest wyniszczającą chorobą o nieznanej etiologii. Szacuje się, że cierpi na nią ponad 3/1 tys. osób na całym świecie [1]. Choroba najczęściej rozwija się u aktywnych zawodowo kobiet, między 30. a 50. rokiem życia. Objawem występującym u wszystkich chorych jest nawracające lub stałe zmęczenie utrzymujące się powyżej 6 mies., nie ustępujące po odpoczynku i nasilające się po wysiłku fizycznym lub umysłowym, nie będące objawem toczącej się choroby organicznej.







U chorych stwierdza się ponadto umiarkowane podwyższenie ciepłoty ciała (60–95 proc.), bóle mięśniowe (20–95 proc.), zaburzenia snu (15–90 proc.), zaburzenia pamięci (50–85 proc.), obniżenie nastroju (70–85 proc.), bóle głowy (35–85 proc.), bóle gardła (50–75 proc.), lęk (50–70 proc.), osłabienie mięśniowe (40–70 proc.), zaburzenia widzenia (50–60 proc.), mdłości (50–60 proc.), zawroty głowy (30–50 proc.), bóle stawów (40–50 proc.), suchość w ustach (30–40 proc.), kaszel (30–40 proc.), osłabienie apetytu (30–40 proc.), pocenie nocne (30–40 proc.), tkliwość węzłów chłonnych (30–40 proc.) [1]. Przyczyna występowania CFS nie została dotychczas zidentyfikowana, nie opracowano też badań diagnostycznych, jednoznacznie potwierdzających rozpoznanie choroby. Zmęczenie jest objawem towarzyszącym wielu schorzeniom, dlatego rozpoznanie CFS może nastręczać wiele trudności.



Etiopatogeneza CFS


Do postulowanych przyczyn rozwoju CFS należą zaburzenia funkcjonowania osi podwzgórze-przysadka-nadnercza, zaburzenia funkcjonowania układu odpornościowego oraz infekcje wirusowe [1].


Zaburzenia
funkcjonowania osi
podwzgórze-przysadka-nadnercza


Prawidłowe funkcjonowanie osi podwzgórze-przysadka-nadnercza (PPN) zapewnia równowagę organizmowi i umożliwia szybkie reagowanie na stres. Oś odpowiedzialna jest również za regulowanie procesów budzenia, czuwania i percepcji.
Pierwsze doniesienia dotyczące występowania u chorych na CFS zaburzeń osi podwzgórze-przysadka-nadnercza pojawiły się dopiero w 1992 r. Stwierdzono wówczas występowanie specyficznego typu uszkodzenia w obrębie osi, wpływającego na funkcjonowanie układu odpornościowego. Dalsze badania wykazały, że stężenie CRH...


View full text...