Ciałko żółte: fizjologia i patologia

Ciałko żółte jest narządem endokrynnym, który powstaje cyklicznie w wyniku luteinizacji pękniętego w czasie owulacji pęcherzyka. W wyniku procesów luteinizacji komórki tekalne i ziarniste zaczynają przekształcać się odpowiednio w komórki tekaluteinowe i ziarniste luteinowe. Głównym regulatorem rozwoju i czynności ciałka żółtego jest wydzielany w sposób pulsacyjny LH, a w ciąży – HCG. Jeśli nie dojdzie do zapłodnienia, komórki lutealne ulegają apoptozie, nazywanej luteolizą. Procesy luteinizacji i luteolizy wiążą się ze zmianami ekspresji genów wielu enzymów steroidogenezy i czynników regulujących. Zawiłość tych procesów sprzyja powstawaniu patologii ciałka żółtego.
W pracy dokonano przeglądu aktualnej wiedzy na temat fizjologii i patologii ciałka żółtego. Omówiono procesy prawidłowej luteinizacji, luteolizy i czynniki wpływające na przebieg tych zjawisk. Ponadto przedstawiono choroby związane z patologią ciałka żółtego i nieprawidłowymi procesami luteogenezy.
Fizjologia i patologia ciałka żółtego ciągle nie została w pełni poznana. Wyjaśnienie przebiegu procesów luteinizacji przyczyni się do poznania patogenezy schorzeń z nim związanych.

Following ovulation, the follicle wall collapses and the lining transforms into the endocrine organ called the corpus luteum. The theca and granulosa cells develop into the theca lutein and granulosa lutein cells, respectively. The fundamental regulator of luteinization is LH. In normal pregnancy HCG is required for corpus luteum function. If the egg is not fertilized, the corpus luteum undergoes apoptosis, a process termed luteolysis. Changes in gene expression and activity are connected with luteinization and luteolysis. The factors that regulate the process of luteogenesis are various. It results in generating diseases connected with abnormal luteal function.
The paper is a review of the present knowledge of the physiology and pathology of corpus luteum. The normal luteinization, luteolysis and their regulatory factors are also discussed.
Further exploration of mechanisms of luteogenesis is essential for understanding of etiopathogenesis of corpus luteum disorders.