Epidemiologia cukrzycy typu 1 na Podlasiu w latach 2010–2022 – 13-letnie badanie jednoośrodkowe, z uwzględnieniem perspektywy pandemii COVID-19

Wstęp
Cukrzyca jest bez wątpienia pandemią XXI wieku. Chociaż cukrzyca typu 1 (TDM1) stanowi tylko 10% wszystkich przypadków cukrzycy, dominuje w populacji pediatrycznej. Liczba przypadków TDM1 wciąż rośnie, a Polska jest jednym z krajów o najszybszym wzroście zapadalności.

Cel pracy
Badanie miało na celu ocenę bieżącej sytuacji epidemiologicznej w zakresie TDM1 w województwie podlaskim.

Materiał i metody
Badanie objęło 777 pacjentów (369 dziewcząt i 408 chłopców) poniżej 18. roku życia. Obliczono współczynniki zapadalności i wystandaryzowano je względem populacji dopasowanej wiekowo (populacja ogólna Polski 2010).

Wyniki
Wykazano tendencję wzrostową w liczbie przypadków w analizowanym okresie (R2 = 0,6, p = 0,001). Średni współczynnik zapadalności wzrósł w okresie objętym badaniem z 19,22/100 000 w 2010 r. do 34,11/100 000 w 2022 r., co stanowi 1,77-krotny wzrost w badanym okresie. Najmłodsza grupa wiekowa (0–4 lata) wykazała najbardziej widoczny, prawie 2,3-krotny wzrost, z 9,86/100 000 w 2010 r. do 22,56/100 000 w 2022 r. Wykazaliśmy również możliwy wpływ pandemii COVID – po spadku w 2020 r. zaobserwowaliśmy wzrost współczynnika zapadalności w 2021 r. do 38,05/100 000, a w 2022 r. do 34/100 000.

Wnioski
Zapadalność na cukrzycę typu 1 w województwie podlaskim w Polsce nadal utrzymuje tendencję wzrostową. Opisywane zjawisko ma podłoże wieloczynnikowe, warto jednak wziąć pod uwagę również potencjalny wpływ pandemii COVID-19.



Introduction
Diabetes is undeniably a pandemic of the 21st century. Although type 1 diabetes mellitus (T1DM) only represents 10% of all diabetes cases, it dominates the pediatric population. The number of T1DM cases is accelerating, and Poland is one of the countries with the fastest increase in incidence.

Aim of the study
To evaluate the epidemiological situation in T1DM in Podlaskie region, Poland.

Material and methods
The study included 777 patients (369 girls and 408 boys) under 18. Incidence rates were calculated and standardized to an age-matched population (general population of Poland 2010).

Results
We showed an upward trend in the number of cases during the analyzed period (R2 = 0.6, p = 0.001). The average incidence rate grew during the study period from 19.22/100,000 in 2010 to 34.11/100,000 in 2022, a 1.77-fold increase over the study period. The youngest age group (0–4 years old) showed the most prominent, nearly 2.3-fold rise, from 9.86/100,000 in 2010 to 22.56/100,000 in 2022. We have also demonstrated the possible impact of the COVID pandemic – after a decrease in 2020 we observed an increase of the incidence rate in 2021 up to 38.05/100,000 and in 2022 to 34/100,000.

Conclusions
The incidence of type 1 diabetes in Podlaskie Voivodeship, Poland, continues its upward trend. Various factors may influence this, but the potential impact of the COVID-19 pandemic is worth considering.