HLA-B27 i HLA-DR w prognozowaniu przebiegu młodzieńczego idiopatycznego zapalenia stawów o początku uogólnionym

Przebieg młodzieńczego idiopatycznego zapalenia stawów o początku uogólnionym (UMIZS) jest zróżnicowany. W artykule oceniono wpływ antygenu B27 i serii HLA klasy II – DR na postęp choroby, ciężkość objawów pozastawowych oraz rozwój amyloidozy u 47 chorych z UMIZS z wieloletnim czasem trwania choroby (średnio 18 ±7,4 roku). Głównymi parametrami klinicznymi istotnie wpływającymi na losy chorych, które poddano analizie, były zmiany radiologiczne, wydolność czynnościowa, ciężkość zmian stawowych oraz rozwój amyloidozy. U każdego pacjenta określono również ciężkość objawów uogólnienia, które obserwowano w czasie długoletniej choroby. Wykazano istotną zależność pomiędzy obecnością HLA-DR4 a rozwojem zmian radiologicznych w układzie ruchu. HLA-DR4 stwierdzono znamiennie częściej u chorych ze znacznymi zmianami radiologicznymi w porównaniu z grupą kontrolną (73,7 vs 23,6%, p < 0,0001), a także w stosunku do chorych bez tych zmian (73,7 vs 25%, p < 0,05) (ryc. 4). Antygen DR4 wykrywano również znamiennie częściej w grupie chorych z najbardziej zaawansowanymi zmianami stawowymi w porównaniu z grupą kontrolną (63 vs 24%, p < 0,001) (ryc. 2). Istotne powiązanie z występowaniem objawów uogólnienia dotyczyło natomiast HLA-DR3. HLA-DR3 istotnie częściej w porównaniu z grupą kontrolną stwierdzono u chorych z objawami uogólnienia występującymi nie tylko na początku choroby, ale również w jej dalszym przebiegu (76,2 vs 23,6%, p < 0,001), jak i pomiędzy grupą pacjentów z objawami uogólnienia ograniczonymi do 2 lat choroby a podgrupą chorych z objawami nawracającymi w dalszym przebiegu choroby (22,7 vs 76,2%, p < 0,001) (ryc. 1). Częstość typowanych antygenów w wyodrębnionych podgrupach, zarówno w zależności od wydolności układu ruchu, jak i rozwoju amyloidozy nie różniła się istotnie statystycznie. Typowanie HLA może być pomocne w prognozowaniu dalszego przebiegu UMIZS, szczególnie pomaga w identyfikacji chorych, u których dochodzi do zmian destrukcyjnych oraz nawracania objawów uogólnienia w dalszym przebiegu choroby.

The genetic factors that predispose to the development of systemic onset juvenile idiopathic arthritis (SOJIA) and its complications are not completely understood. The clinical SOJIA is different among individual patients. In the present study we have analyzed the influence of HLA-B27 and HLA-DR antigen on the disease progression, extraarticular manifestations and development of amyloidosis in 47 SOJIA patients with a long disease duration (mean 18 ±7.4 years). The main outcome measures were radiological changes, functional disability, severity of the joint disease and the presence of amyloidosis confirmed by biopsy. Each patient was graded also for severity of the systemic disease observed in the course of the disease. The statistically significant increase in the incidence of HLA-DR4 was observed in the subgroup of patients with radiological evidence of joint destruction in comparison with controls (73.7 vs. 23.6%, p < 0.0001) and patients without such changes (73.7 vs. 25%, p < 0.005) (Fig. 4). Significant differences were observed also in patients with the most severe joint disease compared with controls (63 vs. 24%, p < 0.001) (Fig. 2). Additionally, the increase in frequency of HLA-DR3 was found in patients with severe systemic symptoms persisting or recurring for more than 2 years when compared with controls (76.2 vs. 23.6%, p < 0.0001) and patients with systemic features persisting or recurring up to 2 years of the disease duration (76.2 vs. 22.7%, p < 0.001) (Fig. 1). No correlation between HLA frequencies and functional status or the presence of amyloidosis was found. Conclusion: HLA typing may be valuable for predicting joint destruction and severity of systemic manifestation of SOJIA.