Leczenie wspomagające nowotworów – wyzwanie XXI wieku

Lata 80. ubiegłego stulecia przyniosły dużo nowych informacji, które poszerzyły naszą wiedzę o biologii nowotworów i przybliżyły nas do poznania istoty choroby nowotworowej. Ich efektem były próby doskonalenia leczenia przyczynowego oraz zwiększania intensywności terapii onkologicznej. Analiza danych epidemiologicznych wykazała ciągły wzrost zachorowań na nowotwory, przy wciąż wysokim odsetku zgonów z ich powodu. Wobec braku możliwości wyleczenia wielu chorych pojawiły się nowe cele terapeutyczne. Podjęto formy terapii, których celem stała się próba poprawy jakości życia chorego przy minimalizacji skutków ubocznych. Konieczność wspierania chorego w trakcie intensywnej terapii onkologicznej oraz w zaawansowanych przypadkach choroby nowotworowej doprowadziły do powstania pojęcia leczenia wspomagającego (ang. supportive care). Jednym z podstawowych celów leczenia wspomagającego jest optymalizacja stanu chorego przed leczeniem onkologicznym, umożliwienie przeprowadzenia zaplanowanej terapii przeciwnowotworowej oraz zmniejszenie ryzyka powikłań i ograniczenie działań ubocznych terapii przyczynowej. Leczenie wspomagające ma także na celu ułatwienie postępowania paliatywnego. Stosowanie zaleceń terapii wspomagającej zwiększa szansę na przeżycie oraz poprawę jakości życia chorego. Ostatecznie w 1990 r. doceniono rolę dynamicznie rozwijającej się nowej dyscypliny klinicznej i utworzono Międzynarodowe Towarzystwo Leczenia Wspomagającego (Multinational Association of Supportive Care in Cancer – MASCC). Leczenie wspomagające obejmuje wiele stref oddziaływania, w tym poprawę stanu psychicznego chorego, utrzymanie wydolności narządowej oraz właściwego stanu odżywienia. W kręgu zainteresowań terapii wspomagającej pozostaje także kontrola objawów choroby, redukcja działań niepożądanych leczenia onkologicznego oraz postępowanie rehabilitacyjne po leczeniu. Do najtrudniejszych wyzwań terapii wspomagającej należą wyniszczenie nowotworowe, anemia oraz neutropenia. Zaburzenia odżywiania w przebiegu choroby nowotworowej, określane jako zespół CAC (Cancer Anorexia/Cachexia Syndrome), obserwuje się na którymś z etapów choroby u blisko 75% chorych. Około 45% hospitalizowanych chorych na nowotwór traci więcej niż 10% wagi, jaką miało przed zachorowaniem, a 25% osób nawet więcej niż 20%. Zaburzenia odżywiania dotyczą najczęściej zaawansowanego i terminalnego okresu choroby nowotworowej, choć mogą towarzyszyć także niewielkim i wczesnym zmianom nowotworowym, mogącym mieć...


Pełna treść artykułu...