Nadciśnienie naczyniowo-nerkowe

Nadciśnienie naczyniowo-nerkowe spowodowane jest następstwami hormonalnymi, wywołanymi zwężeniem tętnicy nerkowej. Należy ono do najczęściej stwierdzanych postaci nadciśnienia wtórnego o potencjalnie usuwalnej przyczynie. Nieleczone prowadzi nie tylko do postępującego nadciśnienia tętniczego, lecz także do niedokrwienia nerki, jej hipoplazji i stopniowego zmniejszenia jej funkcji wydalniczej, aż do całkowitej utraty jej czynności. Ten obraz zmniejszenia przesączania kłębuszkowego i upośledzenia funkcji nerki, spowodowany istotnym hemodynamicznie zwężeniem tętnicy nerkowej, określa się mianem nefropatii niedokrwiennej.
Obserwacje kliniczne wskazują, że częstość zachorowań na tę jednostkę chorobową charakteryzuje się dwoma szczytami. Pierwszy dotyczy młodych kobiet, drugi obejmuje osoby starsze, nieco częściej mężczyzn i związany jest z procesem miażdżycowym tętnic nerkowych. Rzadsze przyczyny to zmiany zapalne o typie arteritis, tętniaki, zakrzepy, uszkodzenie tętnicy nerkowej w czasie transplantacji nerki, zmiany popromienne i ucisk z zewnątrz na tętnicę nerkową. Jakkolwiek nie udowodniono, że opadanie nerki w pozycji stojącej jest przyczyną nadciśnienia naczyniowo-nerkowego [1], chory z wyższym ciśnieniem w pozycji stojącej lub z udowodnioną znaczną ruchomością nerki powinien być kandydatem do bardziej wnikliwych badań diagnostycznych w kierunku istnienia nadciśnienia naczyniowo-nerkowego. Wymienione schorzenia nie wyczerpują wszystkich przyczyn i monografie poświęcone temu zagadnieniu wymieniają ok. 30 jednostek chorobowych, mogących potencjalnie wywołać zwężenie tętnicy nerkowej z następowym nadciśnieniem naczyniowo-nerkowym.

Zwężenie tętnicy nerkowej nie zawsze prowadzi do rozwoju nadciśnienia tętniczego. Wyniki badań autopsyjnych wskazują, że częstość występowania zwężenia tętnicy nerkowej jest znacznie większa, niż częstość występowania nadciśnienia naczyniowo-nerkowego. Badanie arteriograficzne pozwoliło wykryć różnego stopnia zwężenie tętnicy nerkowej u 32 proc. wśród 304 osób z prawidłowym ciśnieniem tętniczym i aż u 67 proc. wśród 193 chorych na nadciśnienie tętnicze [2]. Należy podkreślić, że częstość zmian miażdżycowych w tętnicach nerkowych szybko rośnie po 50. roku życia.

Częstość występowania nadciśnienia naczyniowo-nerkowego, mimo licznych badań, nie została do tej pory dokładnie oszacowana. U wielu bowiem osób z nadciśnieniem tętniczym nie prowadzi się dokładniejszej diagnostyki w kierunku...


Pełna treść artykułu...