Niespełnione macierzyństwo

Wstęp: Macierzyństwo, nierozer-walnie związane z istotą kobiecości, stanowi sens i cel życia dla wielu kobiet, ma inny odcień, jeżeli dziecko rodzi się martwe. Utrata dziecka powoduje przytłaczający ból psychiczny, jest najtrudniejszym doświadczeniem, jakie może spotkać kobietę w życiu, dosięga wszelkich sfer życia. Celem pracy jest ocena psychologicznych reakcji kobiet po niespełnionym macierzyństwie.

Materiał i metody: Badaniem objęto dwie grupy kobiet - grupę badaną, którą stanowiły kobiety po urodzeniu martwego dziecka, grupę kontrolną złożoną z kobiet po urodzeniu żywego dziecka. Posłużono się krótkim kwestionariuszem własnej konstrukcji oraz polskimi wersjami testu: State-Trait Anxiety Inventory, Rosenberga i Skalą depresji Becka.

Wyniki: Wśród 120 kobiet objętych prezentowaną analizą odsetek badanych kobiet był równy (50 vs 50%). Wykazano istotną statystycznie silną korelację pomiędzy lękiem jako stanem (r = 0,56; p < 0,001), cechą (r = 0,62; p < 0,001) a stopniem nasilenia depresji. W ocenie depresji wg skali Becka wykazano wzrost stopnia nasilenia depresji przy malejącym poziomie samooceny (p* < 0,001). Stopień samooceny malał wraz ze wzrostem poziomu lęku jako stanu o 0,65 punktu
(p* < 0,001), a w przypadku zwiększenia się lęku jako cechy malał o 1,22 punktu (p* < 0,001).

Wnioski: Kobiety po porodzie martwego dziecka wykazywały wyższy stopień nasilenia objawów depresji, a wraz ze wzrostem stopnia nasilenia objawów depresji zaobserwowano niższy poziom samooceny. Lęk, jako stan i cecha, koreluje z samooceną badanych kobiet. Wykazano silniejszy wpływ lęku jako cechy niż lęku jako stanu na samoocenę badanych kobiet.

Introduction: Maternity is strictly related to womanhood. It is a sense and aim of life for many women. However, it’s very different when the child is born dead. The loss of a child causes overwhelming mental pain. It is the most difficult situation, which women can experience in their lives for it touches all spheres of life.

The objective of this work was to evaluate psychological reactions of women after unfulfilled mother-hood.

Material and methods: The study population comprised of two groups of women - a study group of women who delivered dead infants and a control group of women whose children were born alive. A short questionnaire developed by authors was employed together with Polish versions of the Rosenberg State-Trait Anxiety Inventory and the Beck Depression Inventory.

Results: The study population included 120 women; the number of respondents in both groups was similar (50 vs. 50%). A statistically significant correlation between the level of depression and anxiety as a state (r = 0.56, p < 0.001) as well as trait (r = 0.62, p < 0.001) was proven. The evaluation of depres-sion with the Beck Inventory showed the increase of depression when the level of self-esteem deteriorated (p* < 0.001). The level of self-esteem decreased as anxiety assessed as a “state” increased of 0.65 point (p* < 0.001) whereas as a “trait” it deteriorated of 1.22 point (p* < 0.001).

Conclusions: Women who delivered dead children revealed higher level of depressive symptoms and the following tendency was obser-ved: the more intense depressive symptoms the lower self-esteem. Anxiety as a state and trait correlated with self-esteem of res-pondents. However, anxiety as a trait had stronger influence on respondent’s self-esteem when compared with anxiety as a state.