Nowe leki przeciwpsychotyczne w terapii pacjentów z depresją dwubiegunową

Cel.
Celem tej pracy jest przeprowadzenie analizy roli nowych leków przeciwpsychotycznych (LPP) – lurasidonu, kariprazyny, lumateperonu i brekspiprazolu – w terapii pacjentów z depresją dwubiegunową. Z uwagi na ograniczoną skuteczność dotychczas stosowanych metod leczenia i związane z nimi ryzyko działań niepożądanych, nowe farmaceutyki stają się coraz bardziej istotne, co uzasadnia potrzebę szczegółowej oceny ich użyteczności klinicznej.

Przegląd piśmiennictwa.
Dostępne dane naukowe wskazują na istotną skuteczność lurasidonu, kariprazyny i lumateperonu w leczeniu chorych z depresją dwubiegunową. Lurasidon (stosowany w monoterapii lub w skojarzeniu z litem bądź walproinianem) efektywnie łagodzi objawy depresyjne, a także cechuje się bardzo niewielkim potencjałem wywoływania powikłań metabolicznych. Kariprazyna również jest skuteczną opcją leczenia chorych z depresją (w przebiegu zaburzenia afektywnego dwubiegunowego [bipolar disorder – BD] typu I), a jej stosowanie wiąże się z małym ryzykiem zmiany fazy z depresyjnej w maniakalną. Lumateperon, niedawno zarejestrowany lek o szczególnym mechanizmie działania, łagodzi objawy depresyjne u pacjentów z depresją w przebiegu BD typu I lub II, charakteryzując się przy tym niewielkim ryzykiem działań niepożądanych, takich jak zwiększenie masy ciała, zaburzenia ruchowe lub zaburzenia metaboliczne. Brekspiprazol, lek o właściwościach farmakologicznych podobnych do aripiprazolu, może przynosić korzyści u pacjentów z cechami lekooporności.

Wnioski.
Lurasidon, kariprazyna, lumateperon i brekspiprazol zajmują ważne miejsce we współczesnych strategiach terapeutycznych ukierunkowanych na problem depresji dwubiegunowej. Potwierdzona skuteczność oraz korzystny profil bezpieczeństwa mogą przyczynić się do poprawy długoterminowego rokowania oraz jakości życia pacjentów. Konieczne jest kontynuowanie badań nad nowymi LPP, aby lepiej poznać profil ich potencjalnej efektywności i ryzyka związanego z leczeniem (zwłaszcza u pacjentów ze szczególnych populacji klinicznych).



Objectives.
This paper aims to examine the role of novel antipsychotics, specifically lurasidone, cariprazine, lumateperone, and brexpiprazole, in the treatment of patients with bipolar depression. Given the limited efficacy of current treatment options and the associated risk of adverse effects, these new pharmaceuticals warrant a thorough evaluation of their clinical utility

Literature review.
The current evidence base indicates the notable efficacy of lurasidone, cariprazine, lumateperone, and brexpiprazole in treating bipolar depression. Lurasidone, whether used as monotherapy or in combination with lithium or valproate, has been shown to alleviate depressive symptoms effectively and has minimal potential for causing metabolic complications. Cariprazine is also an effective treatment option for bipolar I disorder, with a low risk of phase switching from depression to mania. Lumateperone, a recently approved drug with a unique mechanism of action, effectively treats depressive symptoms in patients with bipolar I and II disorders with minimal adverse effects, such as weight gain, motor disturbances, or metabolic issues. Brexpiprazole, pharmacologically similar to aripiprazole, may benefit patients with treatment-resistant depression

Conclusions.
Lurasidone, cariprazine, lumateperone, and brexpiprazole play an important role in modern therapeutic strategies for addressing bipolar depression. Their established efficacy and favourable safety profiles may improve patients’ long-term prognosis and quality of life. Ongoing research on these antipsychotics is necessary to better understand their potential effectiveness and associated risks, particularly in specific clinical populations.