Przewlekłe zespoły wieńcowe – wytyczne ESC 2024 w praktyce lekarza rodzinnego w 2025 r.

Wprowadzenie

Choroby układu sercowo-naczyniowego stanowią obecnie jedną z głównych przyczyn zgonów w Polsce i na świecie. Prognozy na najbliższe lata nie są optymistyczne i wskazują na zwiększenie liczby zachorowań na schorzenia kardiologiczne, co jest spowodowane przede wszystkim starzeniem się społeczeństwa [1]. Najczęstszą przyczyną zgonów osób w wieku podeszłym, czyli w populacji powyżej 70. roku życia, jest choroba wieńcowa (coronary artery disease – CAD). W tej grupie wiekowej 60% wszystkich zgonów jest wywołanych niedokrwieniem mięśnia sercowego. Badania sekcyjne wykazały niedrożność co najmniej jednej tętnicy wieńcowej u ok. 70% zmarłych po 90. roku życia [2]. Około 5% dorosłych na świecie choruje na przewlekły zespół wieńcowy (chronic coronary syndrome – CCS) i liczba ta stale się zwiększa [3, 4]. Choroba wieńcowa to proces patologiczny polegający na tworzeniu się blaszki miażdżycowej w tętnicach nasierdziowych. Może ona przebiegać z długimi okresami stabilności, ale w każdej chwili może ulec destabilizacji, zwykle z powodu ostrego zdarzenia zakrzepowego spowodowanego przez pęknięcie blaszki miażdżycowej.
Ostatnie lata przyniosły duże zmiany w podejściu do przewlekłej CAD, a aktualne wytyczne zachęcają do szerszego spojrzenia na tę jednostkę chorobową [2, 5]. Najnowsze wytyczne Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (European Society of Cardiology – ESC) rozszerzają definicję i określają CCS jako zbiór objawów klinicznych lub zespołów, które powstają w wyniku zmian strukturalnych lub czynnościowych związanych z przewlekłymi chorobami tętnic wieńcowych lub nieprawidłowościami w mikrokrążeniu. Podkreśla się, że nieprawidłowości strukturalne i czynnościowe zarówno w makrokrążeniu, jak i mikrokrążeniu mogą prowadzić do przejściowego niedokrwienia mięśnia sercowego. Do złożonej patofizjologii przewlekłego niedokrwienia mięśnia sercowego mogą się przyczyniać stany ogólnoustrojowe, takie jak niedokrwistość, tachykardia, zmiany ciśnienia tętniczego, przerost mięśnia sercowego i włóknienie [6, 7].

Podejście kliniczne w gabinecie lekarza rodzinnego

W najnowszych wytycznych ESC wymieniono cztery kroki postępowania u osób z podejrzeniem CCS. Poniższe treści zostały opracowane na podstawie wytycznych ESC 2024 dotyczących postępowania w przewlekłych zespołach wieńcowych [2].

Krok 1. Wywiad, diagnostyka różnicowa i badanie fizykalne (ocena wstępna)

Polegają one na dokładnej ocenie klinicznej...


View full text...