Twardzina układowa z zajęciem ośrodkowego układu nerwowego – ocena zmian w mózgu za pomocą badania rezonansu magnetycznego

Wstęp : Twardzina układowa należy do grupy układowych chorób tkanki łącznej, która charakteryzuje się mikroangiopatią oraz włóknieniem narządów wewnętrznych. Uważa się, że pierwotne zajęcie mózgu jest rzadko stwierdzane w przebiegu choroby. Celem pracy była ocena za pomocą badania neurologicznego oraz rezonansu magnetycznego głowy (magnetic resonance imaging – MRI) częstości występowania zmian w mózgu w przebiegu twardziny układowej i korelacja zmian w badaniu MRI z objawami neuropsychiatrycznymi.

Materiał i metody : Do badania zakwalifikowano 21 kobiet w wieku 23–71 lat z rozpoznaną twardziną układową, z czasem trwania choroby 1–11 lat, ze stwierdzonymi objawami neuropsychiatrycznymi, bez innych chorób układowych. Wszystkie chore miały wykonane badanie MRI głowy.

Wyniki : Do najczęściej stwierdzanych zmian w badaniu MRI należały objawy zaniku korowo-podkorowego (u 57% chorych) i zmiany ogniskowe (62% chorych), głównie zlokalizowane w istocie białej i mające średnicę poniżej 2 mm. Wśród chorych z zespołem depresyjnym cechy zaniku korowo-podkorowego średniego lub dużego stopnia wykazano u 8 chorych (66,7%), pojedyncze zmiany ogniskowe u 6 chorych (50%), liczne zmiany ogniskowe u 3 pa­cjentek (25%).

Wnioski : Wyniki badań wskazują, że zajęcie ośrodkowego układu nerwowego w przebiegu twardziny układowej nie należy do rzadkości. Badanie MRI głowy jest czułą metodą pozwalającą na wykrycie zmian w mózgu u chorych z twardziną układową.

Background : Systemic sclerosis (SSc) is a progressive multisystem connective tissue disease characterised by obliterative microvascular abnormalities and visceral fibrosis. Primary involvement of the brain is thought to be uncommon. The aim of the study was to investigate the prevalence of the brain abnormalities in SSc patients by means of neurological examination and magnetic resonance imaging (MRI) and to correlate MRI images with neurological manifestations.

Material and methods : 21 female patients with SSc aged 23–71, with a disease duration of 1–11 years with neuropsychiatric symptoms and without other relevant systemic diseases were enrolled. All patients underwent brain MRI examinations.

Results : The most common findings in MRI were symptoms of cortical and subcortical atrophy (in 57% of all patients) and focal lesions (62% of patients) predominantly in white matter and < 2 mm in diameter. Among patients with depression, cortical and subcortical atrophy of moderate or significant degree was found in 8 individuals (66.7%), single focal lesions in 6 individuals (50%) and multiple focal lesions in 3 (25%).

Conclusions : These data suggest that brain involvement in patients with systemic sclerosis is not uncommon and magnetic resonance imaging is considered to be a sensitive tool for detection of the central nervous system involvement in patients with SSc.