Zastosowanie blokerów TNF, ze szczególnym uwzględnieniem etanerceptu, w leczeniu chorych na zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa na podstawie danych z piśmiennictwa i obserwacji własnych

Wstęp i cel pracy : Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (ZZSK) to przewlekła, zapalna choroba, dotycząca głównie młodych mężczyzn, prowadząca do zupełnego usztywnienia kręgosłupa, a często zajmująca także stawy obwodowe, układ sercowo- -naczyniowy i błonę naczyniową oka. Stosowanie blokerów TNF znacznie poprawia funkcję i jakość życia tych chorych. Celem pracy była ocena skuteczności i bezpieczeństwa leczenia etanerceptem przez 12 miesięcy 6 mężczyzn chorych na ZZSK.

Materiał i metody : Badaniem objęto 6 mężczyzn chorych na ZZSK (średni wiek 35,7 roku, w zaawansowanym okresie choroby: sacroiliitis okres III/IV, spondylitis okres III, średni czas trwania choroby 11,3 roku – tab. I). Badano ruchomość kręgosłupa, rozszerzalność klatki piersiowej, liczbę stawów bolesnych i obrzękniętych. Aktywność choroby oceniano za pomocą skali VAS (ból i aktywność choroby), indeksów BASDAI i BASFI. Stopień niepełnosprawności oceniano za pomocą kwestionariusza HAQ. Oceniano laboratoryjne parametry stanu zapalnego: OB, CRP. Wymienione parametry oceniano co 3 miesiące (ryc. 1 i 2). Uprzednio stosowane leczenie przedstawiono w tabeli II.

Wyniki : Wszystkie badane parametry uległy znamiennej poprawie w trakcie prowadzonej obserwacji (tab. III, IV i V). Znamiennie zmniejszyło się także stężenie CRP w badanych surowicach. Podczas obserwacji nie było zdarzeń niepożądanych.

Wnioski : Mała liczebność grupy pozwala na wyciągnięcie wstępnych wniosków. Należy podkreślić, że u wszystkich chorych stosowane leczenie skróciło czas trwania sztywności porannej i nasilenie bólu, czego nie uzyskano po wieloletnim leczeniu standardowym. Roczne leczenie etanerceptem było dobrze tolerowane przez chorych i nie obserwowano zdarzeń niepożądanych.

Introduction and objectives : Ankylosis spondylitis (AS) is a chronic rheumatic disease characterized by inflammatory back pain due to sacroiliitis and spondylitis, which affects mainly young men. Peripheral joints and extraarticular tissue as well as the cardio-vascular system and anterior uvea may also be affected. Anti-TNF therapy is highly effective in AS. TNF inhibitors not only significantly reduce the signs and symptoms of AS but also improve the quality of life of patients. The aim of the study was to examine safety and efficacy of 12-month treatment with etanercept of AS patients who have not been treated with biological agents before.

Material and methods : Six AS patients were studied (mean age 35.7 years, all patients were in an advanced stage of disease – sacroiliitis III/IV, spondylitis III – mean duration of the disease 11.3 years – Table I). Efficacy of treatment was assessed by means of mobility of the vertebral column, chest expansion, number of tender and swollen joints, disease activity VAS, pain VAS, Bath Ankylosis Spondylitis Functional Index (BASFI), Bath Ankylosis Spondylitis Disease Activity Index (BASDAI). Disability was measured by HAQ questionnaire. The erythrocyte sedimentation rate (ESR) and CRP protein concentration were measured. All parameters were assessed every 3 months (Fig. 1, 2). Previous treatment is shown in Table II.

Results : All parameters improved during the observation (Table III, IV, V). After treatment, CRP concentration statistically decreased significantly. No adverse events were observed.

Conclusion : Small size of the group allows for preliminary conclusions. Etanercept therapy reduced pain and morning stiffness, which was not observed after the standard therapy. One-year etanercept therapy was effective and well tolerated. No serious adverse events were observed.