ARTYKUŁ PRZEGLĄDOWY
Przeciwciała przeciwko rybosomalnemu białku P – znaczenie kliniczne i udział w patogenezie tocznia rumieniowatego układowego

Rybosomalne białko P jest pentamerem, zbudowanym z 3 fosfoprotein: P0, P1 i P2, o masach cząsteczkowych, odpowiednio: 38, 19 i 17 kDa.
Przypuszcza się, że białka P są konieczne do wszystkich 3 etapów syntezy białek oraz regulacji aktywności GTP-azy rybosomalnej, jednak dokładne określenie roli tych białek w rybosomie wymaga dalszych badań.
Przeciwciała przeciwko rybosomalnemu białku P reagują z co najmniej jednym epitopem wspólnym dla wszystkich 3 fosfoprotein i mają powinowactwo do struktur pierwszorzędowych ich determinant antygenowych obecnych na C-końcowych 22-aminokwasowych łańcuchach białek. Do wykrywania przeciwciał anty-P stosuje się metody ELISA i immunoblotting.
W publikacjach są znaczne rozbieżności na temat częstości występowania przeciwciał anty-P. Według jednych autorów stwierdzano je u 5–10% chorych na toczeń rumieniowaty układowy (TRU), podczas gdy inni opisują ich obecność u 42% chorych.
Liczne dane z literatury wskazują na korelacje tych przeciwciał z obrazem klinicznym TRU. Obecność anty-P wiąże się z rozwinięciem choroby o wysokiej aktywności, z ryzykiem zajęcia ośrodkowego układu nerwowego, nerek, wątroby czy powikłaniami hematologicznymi.

Ribosomal P protein is a pentamere composed of 3 phosphoproteins: P0, P1 and P2 with molecular weights, respectively: 38, 19 i 17 kDa.
Their function is not exactly known, it is supposed that are essential for all 3 stages of protein synthesis and for regulation of ribosomal GTP activity.
Anti-P antibodies react to at least 1 epitope common to all 3 proteins and corresponding to a single sequential antigenic determinant present in the carboxyl-terminal 22-amino-acid sequence. ELISA and immunoblotting are used in detection of anti-P antibodies.
There is a wide variation in the reported prevalence of these antibodies in SLE patients. Some authors found it in 5-10% but the others revealed anti-P in 42% of SLE patients.
It has been reported that anti-ribosomal P antibodies correlate with high activity SLE, risk of CNS or renal involvement and hepatic or haematologic complications.