Badanie STRUCTURE: spironolakton w niewydolności serca z zachowaną frakcją wyrzutową lewej komory – rozdział wciąż otwarty

Niewydolność serca z zachowaną frakcją wyrzutową lewej komory (heart failure with preserved ejection fraction – HFpEF) stanowi prawie 50% wszystkich przypadków niewydolności serca i wykazuje 1-procentowy roczny przyrost w stosunku do niewydolności serca z obniżoną frakcją wyrzutową (heart failure with reduced ejection fraction – HFrEF). W niedługim czasie stanie się ona dominującym rodzajem niewydolności serca. Obserwowane tendencje są związane ze starzeniem się społeczeństw oraz wzrostem częstości występowania nadciśnienia tętniczego, cukrzycy i otyłości. Prognozuje się, że w 2020 r. rozpoznanie HFpEF będzie dotyczyło 8% całej populacji powyżej 65. roku życia. Wysoka chorobowość towarzysząca HFpEF i śmiertelność na poziomie jedynie nieznacznie niższym niż w HFrEF stanowią naglący problem medyczny i poważne obciążenie dla systemu ochrony zdrowia.
Pomimo świadomości konsekwencji wynikających z rosnącej zachorowalności na HFpEF i podjętych wysiłków badawczych wciąż brakuje metod terapeutycznych o udowodnionej skuteczności. Przeprowadzone dotychczas badania kliniczne nie wykazały przekonującej skuteczności testowanych leków, a potencjalne korzyści rejestrowano co najwyżej w zakresie wtórnych punktów końcowych, obejmujących np. zaostrzenie przebiegu choroby.
Koncepcja zastosowania w terapii HFpEF antagonistów receptora mineralokortykoidowego (MRA) – m.in. o właściwościach przeciwfibrotycznych i redukujących obciążenie serca oraz przerost miokardium – jest zgodna z patofizjologicznym tłem tego zespołu klinicznego, w którym zmniejszona podatność lewej komory (left ventricle – LV) jest istotnym ogniwem ciągu zmian w układzie krążenia wyzwalających objawy niewydolności serca. Poprzednie badania kliniczne, w których oceniano skuteczność spironolaktonu, nie przyniosły jednak satysfakcjonujących wyników. Wykazano w nich jedynie poprawę funkcji rozkurczowej i redukcję masy LV (ALDO-DHF) lub zmniejszenie częstości hospitalizacji z powodu niewydolności serca bez wpływu na śmiertelność sercowo-naczyniową (TOPCAT). Subanaliza przeprowadzona w tym ostatnim badaniu (ograniczona do populacji amerykańskiej) ujawniła również poprawę przeżywalności chorych leczonych spironolaktonem.
Jednym z najważniejszych problemów leżących u podstaw niepowodzeń w badaniach klinicznych dotyczących terapii HFpEF jest niejednorodność patofizjologiczna i etiologiczna tej postaci niewydolności serca. Za powstanie i rozwój HFpEF odpowiada wiele mechanizmów i chorób...


Pełna treść artykułu...