Komentarz do aktualnych wytycznych terapeutycznych dotyczących atopowego zapalenia skóry. Stanowisko ekspertów Sekcji Dermatologicznej Polskiego Towarzystwa Alergologicznego i Sekcji Alergologicznej Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego

1. Rola lekarza podstawowej opieki zdrowotnej w leczeniu i rozpoznawaniu chorób dermatologicznych

Od stycznia 2015 r. zmieniły się kompetencje lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej (POZ). Po stażach odbytych na oddziałach dermatologicznych lekarz POZ powinien rozpoznawać suchą, wrażliwą skórę pacjentów dermatologicznych.
W leczeniu przewlekłych dermatoz alergicznych warunkiem sukcesu jest dobra współpraca z pacjentem. Aby ją zapoczątkować, proponuję zastosować najprostszy test diagnostyczny, czyli przywitanie się z pacjentem. Już podczas krótkiego uścisku dłoni można łatwo rozpoznać nadmiernie wysuszony naskórek.
Zdrowa, nieuszkodzona bariera naskórkowa chroni organizm przed czynnikami chemicznymi, fizycznymi i biologicznymi oraz zabezpiecza przed utratą wody. Suchość skóry (xerosis) świadczy o zaburzeniu w budowie i funkcjonowaniu bariery naskórkowej. Objaw ten może być oznaką starzenia się naskórka (skóra starcza), wielu schorzeń dermatologicznych lub innych chorób ogólnoustrojowych. Niezależnie od przyczyny, podstawą terapii suchej skóry, a więc również atopowego zapalenia skóry (AZS) jest intensywne nawilżanie i natłuszczanie, które korzystnie wpływa na poprawę objawów klinicznych.

2. Emolienty

Emolienty (łac. emollire – zmiękczać) to preparaty do stosowania miejscowego, obojętne biologicznie, których zadaniem jest utrzymanie lub przywrócenie prawidłowego nawilżenia i elastyczności naskórka. Ich regularna aplikacja na skórę wzmaga funkcję ochronną bariery naskórkowej, zmniejsza miejscowy stan zapalny i świąd, a to pozwala ograniczyć ilość i częstość stosowania preparatów leczniczych, m.in. miejscowych glikokortykosteroidów (mGKS). Emolienty powinny być dobierane indywidualnie w zależności od stopnia suchości skóry. Efekt nawilżenia po zastosowaniu emolientów utrzymuje się 4–6 godzin, dlatego ich aplikacja powinna być ponawiana co 4 godziny. Szczególnie istotna jest aplikacja wieczorna, bezpośrednio po delikatnym osuszeniu skóry po kąpieli.

3. Terapia podstawowa atopowego zapalenia skóry

Terapia podstawowa AZS to edukacja, profilaktyka i przywracanie zaburzonych funkcji bariery naskórkowej. Leczenie AZS wymaga stałej kontroli objawów chorobowych, zapobiegania zaostrzeniom i zapewnienia pacjentowi dobrej jakości życia. Ze względu na przewlekły i nawrotowy przebieg AZS terapia powinna zachęcać do współpracy i być dobrze tolerowana.
Stała edukacja pacjentów i ich opiekunów dotycząca właściwej...


Pełna treść artykułu...