Ocena przydatności definicji zaparcia stolca u chorych objętych opieką paliatywną według Polskiego Towarzystwa Medycyny Paliatywnej

Grupa robocza ekspertów Polskiego Towarzystwa Medycyny Paliatywnej na podstawie uzgodnionej opinii przyjęła definicję, zgodnie z którą zaparcie oznacza zmniejszoną częstość wypróżnień (poniżej 3 na tydzień) lub zgłaszane przez pacjenta dolegliwości, takie jak trudności w oddawaniu stolca, oddawanie stolców twardych lub z wysiłkiem, poczucie niepełnego wy­próżnienia. Niniejsze badanie miało na celu sprawdzenie słuszności tej definicji, szczególnie w odniesieniu do częstości wypróżnień i praktycznych implikacji związanych z wtórną profilaktyką zaparć. W badaniu przeprowadzonym w grupie 265 chorych wykorzystano kwestionariusz oceny funkcji jelit. Wykazano silną ujemną korelację pomiędzy częstością wypróżnień a oceną trudno­ści wypróżnień (współczynnik korelacji Spearmana –0,67; p < 0,05). Stwierdzono także znaczne nasilenie objawów subiektywnych, gdy liczba dni z wypróżnieniem była mniejsza niż 3 na tydzień oraz jeśli czas od ostatniego wypróżnienia wynosił więcej niż 2 dni. Sugeruje się, aby rozważyć wcześniejsze intensywne postępowanie zapobiegające wystąpieniu zaparcia stolca, jeśli częstość wypróżnień wynosi 3 na tydzień, oraz aby nie dopuszczać do wypróżnień rzadziej niż co drugi dzień.

The working group of the Polish Society of Palliative Medicine has worked out the definition of constipation (as an agreed experts’ opinion), according to which constipation means decreased frequency of bowel movements to less than 3 per week or subjective patient’s complaints, such as difficulty in defecation, hard stools, straining or incomplete bowel movements. This study was aimed to verify the definition, especially with reference to frequency of bowel movements and practical implications of secondary prophylaxis of constipation. In the study bowel function questionnaire was applied in 265 patients. It has been proved the strong negative correlation between frequency of bowel movements and assessment of difficulty in defecation (Spearman’s rank correlation coefficient –0.67; p < 0.05), as well as significant worsening of subjective symptoms if number of days with defecation was less than 3 per week or if the time from the last bowel movements overcame 2 days. It is suggested to consider intensifying constipation prophylaxis if frequency of bowel movements is 3 per week and to avoid bowel movements less frequent than every second day.