Szpik kostny – funkcje fizjologiczne i udział w patogenezie reumatoidalnego zapalenia stawów

Wyniki badań prowadzonych w ostatnich latach wskazują, że szpik kostny funkcjonuje nie tylko jako narząd krwiotwórczy, lecz również jako wtórny narząd limfatyczny, w którym może być zainicjowana odpowiedź immunologiczna. Dane eksperymentalne i obserwacje kliniczne wskazują, że szpik kostny uczestniczy w rozwoju reumatoidalnego zapalenia stawów, ponieważ jest miejscem akumulacji aktywowanych limfocytów i wytwarzania czynników prozapalnych. W artykule opisano w zarysie rolę szpiku kostnego w prawidłowej (fizjologicznej) odpowiedzi immunologicznej. Przedstawiono również wyniki badań eksperymentalnych i klinicznych, które potwierdzają udział szpiku kostnego w patogenezie reumatoidalnego zapalenia stawów.

It was recently shown that bone marrow functions not only as a primary lymphoid organ responsible for hematopoiesis, but also as a secondary lymphoid organ, where inflammatory response can be initiated. In addition, accumulating reports have indicated that bone marrow participates in the development of rheumatoid arthritis as a site of activated lymphocytes homing and proinflammatory cytokines overproduction. In the present paper, the role of bone marrow in normal (physiological) immune response is briefly described. Moreover, the results of experimental and clinical investigations that confirm the contribution of bone marrow to the pathogenesis of rheumatoid arthritis are reviewed.