Skuteczność wycięcia zaotrzewnowych węzłów chłonnych po wysokodawkowej chemioterapii u chorych na raka jądra.

U chorych z zaawansowanym rakiem jądra jedną z możliwości leczenia jest wysokodawkowa chemioterapia (HDCT – high-dose chemotherapy) z przeszczepem hematopoetycznych komórek macierzystych. Nie ma wypracowanego stanowiska dla zastosowania tej formy leczenia w pierwszej linii. Panuje jednak zgoda, że w przypadku stwierdzenia choroby resztkowej w węzłach zaotrzewnowych, chorzy ci są kandydatami do wycięcia tych węzłów (PC-RPLND - postchemotherapy retroperitoneal lymph node dissection). Dotychczas przeprowadzone badania charakteryzują się niewielką ilością chorych, a uzyskane wyniki są niejasne.

W prezentowanym badaniu zebrano i oceniono dane 420 chorych, którzy w latach 1987-2011 otrzymali leczenie w postaci HDCT w Szpitalu Uniwersyteckim w Indianie w Stanach Zjednoczonych. Do badania wybrano 92 chorych, którzy dodatkowo przeszli PC-RPLND. Wskazaniami były: remisja z negatywnymi markerami i obecnością masy resztkowej w przestrzeni zaotrzewnowej po HDCT, uzyskana odpowiedź z nadal podwyższonymi lub rosnącymi markerami i obecnością masy resztkowej w przestrzeni zaotrzewnowej po HDCT lub wznowa w przestrzeni zaotrzewnowej po uzyskaniu kompletnej remisji po HDCT. U 5 chorych rozpoznano nasieniaka, a u pozostałych guzy mieszane. Wszyscy chorzy otrzymali chemioterapię indukcyjną opartą na cisplatynie. U 33 chorych przed HDCT zastosowano cytoredukcję w oparciu jeden lub dwa kursy chemioterapii zawierającej cisplatynę, ifosfamid i vinblastynę. HDCT opierała się na dwóch kursach karboplatyny w dawce 700 mg/m2 oraz etopozydzie w dawce 750 mg/m2. Przed rozpoczęciem HDCT izolowano z krwi komórki macierzyste. 70 chorych otrzymało HDCT jako leczenie pierwszej linii, u 21 chorych było to leczenie drugiej linii lub kolejnych, a u jednego chorego nie było to wiadome. U 22 chorych stwierdzono chorobę oporną na cisplatynę. U 39 chorych wykonano PC-RPLND przy podwyższonych poziomach markerów.
Po PC-RPLND u 24 chorych stwierdzono w zmianach resztkowych obecność martwicy, u 35 chorych stwierdzono zmiany nowotworowe, a u 31 chorych obecność potworniaka (teratoma). Mediana obserwacji wyniosła 80,6 miesiąca i w czasie jej trwania zmarło 28 chorych (30%). Przyczyną zgonu była progresja nowotworu jądra u wszystkich z wyjątkiem jednego chorego, u którego przyczyną zgonu była wtórna białaczka. 61% tych chorych miało rozpoznany aktywny nowotwór w wyciętych węzłach zaotrzewnowych, a u 67% zabieg wykonano przy podwyższonych poziomach markerów nowotworowych. 5-letnie przeżycie całkowite (OS – overall survival) dla wszystkich chorych wyniosło 70%. Dla chorych z nienasieniakiem i prawidłowym poziomem markerów 5-letni OS wyniósł 83%. W przypadku analizy Kaplana-Meiera wartość predykcyjną dla OS miało wykonanie zabiegu przy podwyższonych poziomach markerów (p<0,001) oraz wynik histologiczny (p=0,003). W przypadku analizy regresyjnej Coxa wartość predykcyjną dla śmiertelności miało jedynie wykonanie zabiegu przy podwyższonych poziomach markerów nowotworowych.
Podsumowując – uzyskane wyniki podkreślają konieczność wykonywania RPLND u chorych, u których stwierdzono powiększone węzły chłonne w przestrzeni zaotrzewnowej po chemioterapii i u których ten zabieg jest możliwy do wykonania.