"Okno terapeutyczne" w RZS- pośpiech jest konieczny
Autor: Anita Jóźwiak
Data: 21.04.2015
Źródło: Evaluating relationships between symptom duration and persistence of rheumatoid arthritis: does a window of opportunity exist? Results on the Leiden Early Arthritis Clinic and ESPOIR cohorts. van Nies JA, Tsonaka R, Gaujoux-Viala C, Fautrel B, van der Hel
Idea wczesnego rozpoznawania i szybkiego wdrażania terapii w reumatoidalnym zapaleniu stawów (RZS) jest powszechnie znana wśród reumatologów. Zbyt późne rozpoczęcie leczenia jest związane z szybszą progresją zmian radiologicznych, koniecznością wykonywania zabiegów ortopedycznych, większą śmiertelnością oraz niższym odsetkiem chorych utrzymujących remisję. Dokładnie jednak nie wiadomo jak kształtuje się zależność czasu trwania objawów w stosunku do skuteczności terapii. Czy jest to zależność liniowa zgodna z zasadą "im wcześniej tym lepiej"? Czy też chodzi tu raczej o jakiś określony próg czasowy, czyli istnienie tzw.: "okna terapeutycznego", którego przekroczenie związane jest z gorszą odpowiedzią na terapię?
Praca powstała we współpracy holenderskich i francuskich naukowców na podstawie dwóch grup kohortowych obejmujących chorych z wczesnym zapaleniem stawów: AEC (Early Arthritis Clinic) stworzonej w ośrodku w Leiden oraz francuskiej ESPOIR (Evaluation et Suivi de POlyathrites Indifferenciees Recentes). Analizę statystyczną przeprowadzono w oparciu o dane chorych z ustalonym (na podstawie kryteriów z 1987) rozpoznaniem RZS leczonych lekami modyfikującymi przebieg choroby (LMPCh).
U 11,5% chorych (85/738) w grupie AEC możliwe było osiągnięcie trwałej remisji bez LMPCh ( DMARD-free remission), natomiast w grupie ESPOIR u 5,4% (29/533). W obu grupach zależność czasu trwania objawów w odniesieniu do przejścia choroby w stadium przetrwałe nie miała charakteru liniowego. Optymalny (wobec możliwości uzyskania trwałej remisji bez LMPCh) czas trwania objawów w grupie ACE wyniósł 14,9 tygodni (95% CI 12.3-16.0), a w ESPOIR 19,1 tygodni (95% CI 12.3-28.0).
Przeprowadzone badanie jest dowodem naukowym na istnienie tzw. "okna terapeutycznego", czyli okresu czasu, w którym rozpoczęcie leczenia daje największą szansę na uzyskanie trwałej remisji bez LMPCh. Na razie nie znamy biologicznych podstaw tego zjawiska. Pamiętać należy także, iż trwała remisja bez LMPCh w RZS jest rzadkim zjawiskiem. Czy ramy okna terapeutycznego w odniesieniu do innych miar skuteczności leczenia w RZS są tak samo szerokie?
U 11,5% chorych (85/738) w grupie AEC możliwe było osiągnięcie trwałej remisji bez LMPCh ( DMARD-free remission), natomiast w grupie ESPOIR u 5,4% (29/533). W obu grupach zależność czasu trwania objawów w odniesieniu do przejścia choroby w stadium przetrwałe nie miała charakteru liniowego. Optymalny (wobec możliwości uzyskania trwałej remisji bez LMPCh) czas trwania objawów w grupie ACE wyniósł 14,9 tygodni (95% CI 12.3-16.0), a w ESPOIR 19,1 tygodni (95% CI 12.3-28.0).
Przeprowadzone badanie jest dowodem naukowym na istnienie tzw. "okna terapeutycznego", czyli okresu czasu, w którym rozpoczęcie leczenia daje największą szansę na uzyskanie trwałej remisji bez LMPCh. Na razie nie znamy biologicznych podstaw tego zjawiska. Pamiętać należy także, iż trwała remisja bez LMPCh w RZS jest rzadkim zjawiskiem. Czy ramy okna terapeutycznego w odniesieniu do innych miar skuteczności leczenia w RZS są tak samo szerokie?
