Czy nowy sposób immunoterapii zmieni leczenie pacjentów reumatologicznych?

Naukowcy z Ouensland prezentują nową metodę leczenia RZS. Zespół badaczy z UQ Diamantina Institute prowadzony przez prof. Ranjeny Thomas przedstawił wyniki badań klinicznych pierwszej fazy. Wskazują one, że nowa opcja lecznicza jest nie tylko bezpieczna, ale również skutecznie hamuje odpowiedź immunologiczną związaną z rozwojem RZS.

U zwierząt, immunomodulujące komórki dendrytyczne eksponowane na autoantygeny mogą hamować rozwój zapalenia stawów. Z drugiej strony u ok. 70% pacjentów z RZS wykazano obecność przeciwciał przeciwko cyklicznemu cytrulinowanemu peptydowi (anty-CCP). Mają one być szczególnie związane z allelami HLA-DRB1. Celem opisywanego badania było sprawdzenie skuteczności oraz bezpieczeństwa zastosowania preparatu Rheumavax, którego podstawowa zasada działania ma opierać się na uczeniu systemu odpornościowego pacjentów ignorowania białek odpowiedzialnych za powstawanie stanu zapalnego w RZS. W tym celu dla każdego uczestnika przygotowywano specjalny model immunoterapii, w którym pobierano próbki krwi i wychwytywano z nich komórki dendrytyczne. Następnie były one eksponowane na czynniki immunomodulujące i ponownie wprowadzane do organizmu. Rheumavax był podawany śródskórnie u 18 pacjentów z RZS, u których występowały przeciwciała anty-CCP. W grupie kontrolnej było natomiast 16 pacjentów z RZS. Okazało się, że po miesiącu leczenia zaobserwowano zmniejszenie ilości limfocytów T oraz zwiększenie stosunku limfocytów regulatorowych do limfocytów efektorowych. Dodatkowo, u pacjentów, którym podawano Reumavax obniżeniu ulegał poziom IL-15, IL-29, CX3CL1 oraz CXCL11. Reumavax nie powodował zaostrzeń RZS u osób z minimalną aktywnością choroby a u pacjentów z aktywną postacią choroby po miesiącu leczenia ocena wskaźnika DAS28 ulegała obniżeniu. Wyniki badania potwierdzają więc, że nowy preparat jest dobrze tolerowany i wykazuje pożądaną aktywność biologiczną. Naukowcy przyznają, że ta metoda jest czasochłonna i kosztowna, ale są też przekonani, że w przypadku potwierdzenia jej skuteczności, będzie ona ulepszona.

Kolejne badania powinny przynieść pełniejszą odpowiedź na pytania o możliwości zastosowania terapii immunomodulującej tego typu u pacjentów z RZS i przeciwciałami anty-CCP. Szczegółowy opis wyników próby klinicznej pierwszej fazy można znaleźć na stronach Science Translational Medicine.