Negatywny wpływ nadwagi i otyłości na możliwość uzyskania remisji w RZS

Nadwaga jest jednym z głównych problemów współczesnej cywilizacji. Problem ten dotyczy również chorych na reumatoidalne zapalenie stawów (rzs), gdzie współistnieje z nieprawidłowym składem ciała i często sarkopenią. Wyniki prospektywnego badania obserwacyjnego amerykańskich i kanadyjskich naukowców wskazują na dużą, sięgającą nawet 69%, częstość występowania nadwagi i otyłości w populacji chorych z wczesnym RZS (czas trwania choroby <3 lat). Okazuje się, że osoby te mają mniejsze prawdopodobieństwo uzyskania trwałej remisji, w porównaniu do pacjentów z prawidłowym wskaźnikiem masy ciała (BMI).

Wyniki wieloośrodkowego badania oparto na analizie danych pochodzących z kanadyjskiego rejestru Canadian Early Arthritis Cohort. Badano wpływ BMI na prawdopodobieństwo uzyskania trwałej remisji w okresie pierwszych trzech lat trwania choroby, definiowanej wskaźnikiem DAS28 < 2,6 (przez 2 kolejne wizyty). Spośród 982 badanych tylko 32% miało wartości BMI w zakresie prawidłowym (18,5-24,9 kg/m2). U pozostałych stwierdzono nadwagę (35%) lub otyłość (BMI≥30kg/m2, 33%). Średni czas trwania objawów wynosił w całej populacji 6,0±3,1 miesięcy. Analiza wykazała, że chorzy na rzs z nadwagą i otyłością mieli mniejsze prawdopodobieństwo uzyskania remisji choroby w okresie pierwszych trzech lat od jej rozpoznania (HR (hazard ratio) odpowiednio 0,75 i 0,53). Najgorzej rokowali badani z największą otyłością. Leczenie modyfikujące było podobne we wszystkich grupach chorych, niezależnie od wartości BMI. Analiza statystyczna wykazała, że zwiększona masa ciała stanowi niezależny od innych zmiennych czynnik ryzyka gorszej odpowiedzi na leczenie (uwzględniając m.in. czynniki demograficzne, palenie tytoniu, czas trwania zapalenia stawów, wyjściową aktywność choroby).

Przytaczając za autorami badania u podłoża związku pomiędzy wysokim BMI, a aktywnością choroby, leży między innymi zwiększone stężenie prozapalnych adipokin biorących udział w regulacji zarówno wrodzonych, jak i nabytych mechanizmów odporności.

Dotychczasowe wyniki jednoznacznie wskazują na związek nadwagi i otyłości z aktywnością rzs i odpowiedzią na leczenie, zarówno syntetycznymi lekami modyfikującymi przebieg choroby , jak i lekami biologicznymi. Warto zatem zachęcać chorych do redukcji masy ciała, podkreślając nie tylko aspekt sercowo-naczyniowy i jakość życia, ale także niekorzystny wpływ zwiększonej masy ciała na efekty leczenia RZS.