Rośnie liczba chorych na RZS stosujących leki opioidowe

Analiza danych pochodzących z amerykańskiego rejestru CORRONA wykazała, że na przestrzeni ostatnich kilkunastu ponad dwukrotnie zwiększyła się liczba chorych na reumatoidalne zapalenie stawów (rzs) stosujących leki opioidowe.

Zjawisko to jest zgodne z danymi dla populacji ogólnej za lata 1990-2010, gdzie również zaobserwowano wzrost częstości przyjmowania opioidów. Trend ten nazwany został „the opioid epidemic”. Częstość przepisywania leków opioidowych jako środka przeciwbólowego istotnie zwiększyła się m.in. w przypadku takich jednostek chorobowych jak choroba zwyrodnieniowa stawów. Dane epidemiologiczne wskazują, że wśród chorych otrzymujące leki z tej grupy występuje większa śmiertelność wynikająca m.in. z przedawkowania leku oraz z przyczyn sercowo-naczyniowych.

Rejestr CORRONA jest jednym z największych amerykańskich rejestrów gromadzących dane kliniczne zarówno z ośrodków akademickich, jak i pozaakademickich. Analizą objęto dane o blisko 34 tysiącach chorych na rzs. Badanie oparto na analizie ankiety wypełnianej przez pacjenta („patient-reported”), dotyczącej m.in. stosowanych leków. Kryterium umożliwiającym włączenie do analizy był czas obserwacji wynoszący co najmniej 90 dni (tj. obecność na co najmniej 2 kolejnych wizytach). Wykazano, że odsetek chorych stosujących opioidy przewlekle zwiększył się z 7,4% w roku 2002, do 16,9% w 2015 roku. Najsilniejszymi niezależnymi czynnikami ryzyka przewlekłego stosowania opioidów okazały się – obecność silnych dolegliwości bólowych (HR 2,53) oraz stosowanie leków przeciwdepresyjnych (HR 1,79). Istotne znaczenie miały ponadto, niezależnie od bólu, wysoka aktywność choroby (HR 1,55) oraz duży stopień niepełnosprawności (HR 1,45), w mniejszym stopniu stosowane leczenie (glikokortykoterapia i liczba stosowanych wcześniej leków modyfikujących). Zaobserwowano natomiast, że pochodzenie azjatyckie zmniejsza ryzyko przewlekłego stosowania opioidów.

Na podstawie zgromadzonych danych nie udało się określić rodzaju, ani dawek stosowanych leków opioidowych. Wczesne włączenie leczenia przeciwzapalnego/modyfikującego przebieg choroby, może być również istotne w aspekcie zmniejszenia częstości stosowania leków opioidowych w populacji chorych na RZS.