Skojarzona terapia skierowana przeciwko limfocytom B u chorych na TRU z oporną postacią choroby lub zajęciem ważnych narządów

Belimumab jest ludzkim monoklonalnym przeciwciałem skierowanym przeciwko rozpuszczalnemu białku BLyS, biorącemu udział aktywacji, różnicowaniu i przeżyciu limfocytów B. Lek stosowany jest w terapii aktywnej seropozytywnej postaci tocznia rumieniowatego układowego (TRU). Zgodnie ze stanowiskiem EULAR zastosowanie belimumabu w leczeniu nefropatii toczniowej wymaga dalszych badań. Na łamach Rheumatology opublikowano raport dotyczący zastosowania rituximabu (RTX, przeciwciała anty-CD20), a następnie w terapii podtrzymującej belimumabem, u dwóch chorych z oporną postacią nefropatii toczniowej.

Pierwszy przypadek dotyczył 32-letniej chorej z nefropatią toczniową klasy IV (LN IV), innymi klinicznymi objawami TRU oraz zaburzeniami immunologicznymi pod postacią ANA(3+) oraz anty-dsDNA(3+), u której dwukrotnie zastosowano leczenie indukcyjne mykofenolanem mofetilu (MMF) oraz cyklofosfamidem wg schematu Eurolupus, mimo czego obserwowano zaostrzenie choroby. Wdrożonym ponownie leczeniem indukcyjnym MMF nie uzyskano odpowiedzi, obserwowano natomiast progresję białkomoczu do 8g/dobę. Wobec czego wdrożono RTX, a następnie MMF w skojarzeniu z GKS - uzyskując częściową odpowiedź na leczenie (białkomocz dobowy - 3,5g). Po 7 miesiącach od włączenia RTX, w okresie odbudowy populacji limfocytów B, włączono belimumab. W okresie kolejnych miesięcy obserwowano regresję zmian skórnych, stawowych, łysienia, redukcję białkomoczu do 0,9g/dobę, zmniejszenie miana przeciwciał ANA oraz anty-dsDNA, stopniowo odstawiono GKS. Pacjentka uzyskała remisję, w terapii stosowano belimumab w monoterapii.
W drugim przypadku przedstawiono chorego lat 42, z opornym na leczenie zespołem nerczycowym (LN klasy IV) oraz objawami neuropsychiatrycznymi w przebiegu TRU. Zastosowanym uprzednio leczeniem indukcyjnym CYC oraz MMF, z następczą kontynuacją MMF nie uzyskano remisji. Zastosowano RTX, a następnie MMF I GKS uzyskując częściową remisję (zmniejszenie białkomoczu z 9,8g/ dobę do 1,3g/dobę). Po 20 miesiącach od podania RTX w okresie obserwowanej odbudowy populacji limfocytów B, wystąpiły objawy zaostrzenia choroby - zredukowano dawkę MMF (z powodu objawów niepożądanych) oraz dołączono belimumab do terapii GKS - uzyskując poprawę kliniczną oraz w zakresie wskaźników immunologicznych.
Omówione przypadki wskazują na potencjalne korzyści z zastosowania RTX, a następnie belimumabu (skojarzona terapia skierowana przeciwko limfocytom B) u chorych z aktywną postacią nefropatii toczniowej. Biorąc pod uwagę patogenezę choroby, synergistyczny wpływ obu leków, hamujący zwiększoną aktywność limfocytów B, może stanowić uzasadnioną opcję terapeutyczną u chorych na RTU.