Bóle twarzy

Pomimo opracowanych i dostępnych kryteriów diagnostycznych pozwalających właściwie rozpoznawać bóle w obrębie głowy i twarzy ich rozpoznawalność, ocena kliniczna, a także leczenie przysparzają problemów wielu specjalistom [2]. W klasyfikacji międzynarodowej ICHD-3 opisano wiele zespołów bólowych dotyczących głowy i twarzy. Klinika bólów głowy i twarzy wciąż się rozwija i do istniejącej klasyfikacji wciąż dopisuje się nowe jednostki chorobowe. Ból w obrębie twarzy nie jest rzadkim zjawiskiem, większość dolegliwości, zwłaszcza ból ostry, związana jest z dolegliwościami ze strony zębów i może być skutecznie leczona przez stomatologów [5]. Problem pojawia się, jeśli ból ma charakter przewlekły i jest zlokalizowany zewnątrzustnie. Stanowi wówczas problem zarówno diagnostyczny, jak i terapeutyczny dla wielu specjalistów. Ból w obrębie twarzy może powstawać w różnych strukturach (opony mózgowe, rogówka, miazga zęba, śluzówka jamy ustnej czy nosa, staw skroniowo-żuchwowy), tym samym ma kilka odmiennych cech fizjologicznych w porównaniu z rdzeniowym systemem nocyceptywnym [5].
Różnorodność zespołów bólowych w obrębie twarzy, brak obiektywnych testów diagnostycznych i szeroki zakres przyczyn i objawów sprawiają, że ustalenie właściwego rozpoznania jest trudne dla niespecjalisty [3–5]. W tabeli 1 przedstawiono najczęstsze przyczyny bólu w obrębie twarzy.

Badanie pacjenta z bólami twarzy

Badanie powinno obejmować:
• wywiad,
• badanie zewnątrzustne – głowa i szyja, węzły chłonne,
• badanie stawu skroniowo-żuchwowego i mięśni żwaczy (symetrycznie),
• badanie nerwów czaszkowych,
• ocenę wewnątrzustną,
• ocenę badań dodatkowych (badanie radiologiczne, ultrasonograficzne, tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny itp.).

Wskazania do badań obrazowych w bólach głowy i twarzy

Jednoznaczne wskazania: objawy neurologiczne, asymetria w badaniu nerwów czaszkowych. Sugerowane badanie, jeśli stwierdza się: nasilenie bólu przy próbie Valsalvy, bóle nocne wybudzające ze snu, nowy rodzaj bólu u osób starszych, nasilenie wcześniej występującego bólu lub wzrost częstości występowania epizodów bólu [4, 6]. W tabeli 2 przedstawiono diagnostykę różnicową najczęściej występujących bólów twarzy.

Leczenie bólu twarzy

Terapia indywidualnie dobrana w zależności od rozpoznanego zespołu bólowego. Aby leczyć bóle twarzy, należy bardzo dokładnie zbadać pacjenta i przeprowadzić szczegółową diagnostykę różnicową,...


View full text...