Produkty lecznicze roślinne i ich znaczenie w chorobach dróg moczowych

Wprowadzenie

W opracowaniu z 2007 r. „Fitoterapia i leki roślinne” autorstwa farmakognostów i lekarzy prof. Elizy Lamer-Zarawskiej, prof. Barbary Kowal-Gierczak i prof. Jana Niedworoka, w rozdziale poświęconym fitoterapii chorób układu moczowego, zwrócono uwagę na szerokie zastosowanie przetworów roślinnych w różnych stanach chorobowych układu moczowego zarówno o charakterze ostrym, jak i przewlekłym, głównie jako skutecznej terapii uzupełniającej konwencjonalne leczenie, np. antybiotykoterapię. Także w sytuacjach, w których chorzy oczekują „instrumentalnego postępowania”, można je poprzedzić podawaniem leków roślinnych, które działają przeciwzapalnie, przeciwbakteryjnie, moczopędnie, rozkurczająco oraz sprzyjają procesom regeneracji nabłonka dróg moczowych [1]. Ostatnie dwie dekady dostarczyły nowych dowodów na skuteczność roślinnych produktów leczniczych opartych na badaniach przeprowadzonych w modelach in vitro i in vivo na zwierzętach doświadczalnych oraz rozwijanych badaniach klinicznych.
Współczesne leki roślinne ze wskazaniami do stosowania w chorobach układu moczowego opierają się na działaniu substancji czynnych roślinnych jako: akwaretyków, saluretyków, środków odkażających drogi moczowe oraz przeciwkamiczych. Dodatkowo udowodnione są ich właściwości przeciwzapalne i antyoksydacyjne (jako element aktywności przeciwzapalnej), a także spazmolityczne.
Leki roślinne (produkty lecznicze roślinne) powinny być stosowane w stanach ostrych – przy początkowych objawach stanów zapalnych dróg moczowych, jako adiuwanty terapii podstawowej (antybiotykoterapii) oraz po terapii i w okresie powrotu do zdrowia, gdy liczba bakterii w moczu nie jest już patogenna. Ich szczególną rolą jest profilaktyka nawracających stanów zapalnych zarówno w obrębie pęcherza moczowego, jak i górnych dróg moczowych, szczególnie przewlekłych i nawracających stanów zapalnych pęcherza moczowego czy nawet odmiedniczkowego zapalenia nerek. Infekcyjne choroby nerek i moczowodów oraz pęcherza i cewek moczowych przybierają początkowo formę ostrą, przechodząc następnie w przewlekły stan zapalny. Kamicy moczowej, która często jest chorobą przewlekłą, również towarzyszy stan zapalny [1–5].

Patofizjologia zakażeń układu moczowego – przyczyny i mechanizmy

Zakażenia układu moczowego (ZUM) są jedną z najczęstszych przyczyn interwencji lekarskich, a liczbę zachorowań na świecie szacuje się na ok. 150 mln. Stanowią one ok. 40% zakażeń szpitalnych i 10–20%...


View full text...