Test na obecność kokainy do oceny zdolności do prowadzenia pojazdów: porównanie między analizą włosów, badaniem moczu i samooceną kierowcy

Wprowadzenie: Kokaina jest jedną z najczęściej używanych nielegalnych substancji psychoaktywnych i może wpływać destrukcyjnie na bezpieczeństwo w ruchu drogowym. Dlatego przy ocenie zdolności do prowadzenia pojazdów mechanicznych bardzo ważne jest uwzględnianie używania kokainy. Celem badania jest porównanie deklaracji kierowcy co do używania kokainy z wynikami immunologicznych badań moczu i analizy włosów przy ocenie zdolności do prowadzenia pojazdów w Szwajcarii. Stawiamy hipotezę, że analiza włosów pozwala wykryć większą liczbę użytkowników kokainy niż analiza moczu.

Materiał i metody: Z raportów dotyczących oceny zdolności do prowadzenia pojazdów uzyskano zarówno deklaracje kierowców, jak i wyniki analizy moczu i włosów na obecność narkotyków. Analizę moczu wykonywano, posługując się testem immunologicznym. Próbki włosów analizowano za pomocą chromatografii cieczowej sprzężonej ze spektro¬metrią masową typu tandem (LC-MS/MS).

Wyniki: Z ogólnej liczby 311 badanych (średni wiek 32,5) 38 osób potwierdziło konsumpcję kokainy. W przypadku 7 osób wynik analizy moczu był pozytywny, podczas gdy w analizie włosów pozytywny wynik uzyskano u 84 osób. Stwierdzono, że analiza włosów jest 12 razy bardziej efektywna w wykrywaniu kokainy niż analiza moczu i 1,4 razy bardziej wiarygodna niż deklaracje kierowców. Poza kokainą badani używali konopi indyjskich (21 osób na 81), amfetaminy (30 na 81), zdecydowanie rzadziej – opiatów i metadonu (włączając w to leczenie substytucyjne metadonem).

Wnioski: Wyniki badań wykazały, że w identyfikacji użytkowników kokainy przy ocenie zdolności do kierowania pojazdami analiza włosów jest bardziej efektywna niż analiza moczu i deklaracje kierowców. Analiza włosów dostarcza „długoterminowej” informacji dotyczącej używania kokainy w okresie kilku miesięcy wstecz i w związku z tym jest przydatnym narzędziem do monitorowania użytkowników kokainy. Analiza ta powinna być zawsze wykorzystywana do oceny zdolności do prowadzenia pojazdów w przypadku osób podejrzewanych o nadużywanie kokainy.

Introduction: Cocaine is one of the most commonly used illicit substance and may have a devastating impact on road safety. The detection of cocaine use is therefore of great significance in assessing fitness-to-drive. The aim of this study is to compare anamnestic declaration of cocaine use with the results of immunoassays in urine and the results of hair analysis in the fitness-to-drive assessment procedure used in Switzerland. We hypothesised that hair analysis will detect a higher number of clandestine cocaine users than urinalysis.

Material and methods: Anamnestic declarations as well as the results of urinalysis and hair analysis were collected from fitness-to-drive reports. Urinalysis was performed with an immunoassay. Hair samples were analysed using liquid chromatography coupled with tandem mass spectrometry (LC-MS-MS).

Results: Of a total population of 311 subjects (mean age 32.5 years), 38 admitted consumption of cocaine, in 7 cases the urine immunoassay was positive and 84 subjects tested positive for cocaine in hair analysis. The detection rate in hair analysis for cocaine was 12 times greater than that for urine testing and 1.4 times greater than that for anamnestic declaration. Apart from cocaine, the investigated population consumed cannabis (21 of 81 subjects), amphetamines (30 of 81 subjects) as well as, more rarely, opiates and methadone (included substitution treatment).

Conclusions: The study results reveal that hair analysis is more effective than urinalysis and self-reports in identifying cocaine users in a fitness-to-drive assessment. Hair analysis provides long-term information about cocaine use and is therefore a useful tool for the identification and follow-up of cocaine users. Hair analysis should be included in every assessment of fitness-to-drive in subjects suspected of cocaine abuse.