Rola statyn w prewencji raka wątrobowokomórkowego i dekompensacji wątroby u chorych z CLD

Uważa się, że stosowanie statyn może zmniejszać ryzyko rozwoju raka wątrobowokomórkowego (HCC) poprzez spowolnienie progresji włóknienia wątroby. Celem badania opublikowanego w „JAMA Internal Medicine” było określenie zależności między terapią statynami a ryzykiem wystąpienia HCC i dekompensacji wątroby u dorosłych z przewlekłymi chorobami tego narządu (tzw. CLD).

Przeprowadzono retrospektywne badanie, analizując dane z lat 2000-2023. Do analizy włączono pacjentów w wieku 40 lat i starszych, u których zdiagnozowano CLD oraz stwierdzono wyjściowy wynik Fibrosis-4 (FIB-4) wynoszący co najmniej 1,3. Uczestników podzielono na dwie grupy: stosujących i niestosujących statyny. Oceniano 10-letnią częstość występowania HCC i dekompensacji wątroby oraz dynamikę zmian stopnia włóknienia wątroby na podstawie wskaźnika FIB-4.

Analiza objęła 16 501 pacjentów (średni wiek 59,7 lat, 40,9% kobiet) z CLD, w tym 3610 osób przyjmujących statyny i 12 891 osób nieotrzymujących tych leków. W grupie stosujących statyny zaobserwowano istotnie niższą częstość występowania HCC (3,8% vs 8,0%) i dekompensacji wątroby (10,6% vs 19,5%). Stosowanie lipofilnych statyn oraz wydłużony czas terapii tymi lekami wiązały się z dalszym zmniejszeniem ryzyka. Spośród ponad 7000 pacjentów, u których regularnie mierzono wskaźnik FIB-4, zaobserwowano, że stosowanie statyn wpływa na stopień zaawansowania włóknienia wątroby. W grupie pacjentów z wyjściowo pośrednim ryzykiem włóknienia, mniej osób stosujących leki przeszło do grupy wysokiego ryzyka w porównaniu z niestosującymi tych leków (14,7% vs. 20%). Natomiast w grupie pacjentów z wysokim ryzykiem początkowym więcej przyjmujących statyny doświadczyło poprawy, przechodząc do grupy pośredniego lub niskiego ryzyka (odpowiednio 31,8% i 7,0%) w porównaniu z grupą kontrolną (18,8% i 4,3%).

Badanie wykazało, że terapia statynami wiązała się ze zmniejszonym ryzykiem HCC i dekompensacji wątroby u pacjentów z CLD, a także z korzystniejszymi zmianami w kategoriach ryzyka FIB-4 w czasie. Uzyskane wyniki sugerują potencjalnie istotną rolę statyn w prewencji i spowolnieniu progresji chorób wątroby.