Farmakologiczne czynniki ryzyka złamań osteoporotycznych w reumatoidalnym zapaleniu stawów
Autor: Alicja Kostecka
Data: 16.07.2019
Źródło: Medications associated with fracture risk in patients with rheumatoid arthritis. Ann Rheum Dis. 2019 Aug;78(8):1041-1047
U chorych z reumatoidalnym zapaleniem stawów (RZS) ryzyko złamań jest około dwukrotnie wyższe niż w populacji ogólnej. Złamania są przyczyną niepełnosprawności, obniżenia jakości życia, jak również przyczyniają się do skrócenia przewidywanego czasu przeżycia.
Z punktu widzenia systemów opieki zdrowotnej złamania osteoporotyczne są powiązane z ogromnymi kosztami. Wobec postępu w leczeniu RZS, dostępności nowoczesnych leków o różnych mechanizmach działania, wdrożenia standardów postępowania ukierunkowanych na uzyskanie remisji ciągle zbyt mało uwagi przywiązuje się do rozpoznawania i leczenia osteoporozy.
Przewlekły stan zapalny, dolegliwości bólowe, pogorszenie sprawności u chorych z RZS przyczyniają się do współwystępowania wielu innych schorzeń (w tym układu krążenia, zaburzeń nastroju i snu, a także zaburzeń żołądkowo-jelitowych) wymagających stosowania dodatkowych leków.
Naukowcy przeanalizowali dane pochodzące z rejestru FORWARD prowadzonego w latach 2001-2017, do którego włączano chorych z rozpoznaniem RZS bez przebytych złamań. U 11 412 zarejestrowanych chorych z RZS doszło do 914 złamań osteoporotycznych , mediana czasu obserwacji wyniosła 3 lata. Chorych podzielono na podgrupy ze względu na stosowane leczenie modyfikujące (LMPCh): 1. metotreksat w monoterapii, 2.inhibitory TNF 3. leczenie biologiczne inne niż TNF 4. inne terapie. Wśród stosowanych leków dodatkowych jako potencjalnie związane z ryzykiem złamań wyróżniono: glikokortykosteroidy (GKS) inhibitory pompy protonowej (IPP), leki przeciwbólowe (NLPZ, opioidy słabe i mocne), statyny, leki przeciwdepresyjne, przeciwdrgawkowe i psychotropowe. Dla zminimalizowania wpływu czynników zakłócających w badaniu korelacji statystycznych uwzględniono między innymi ryzyko złamania osteoporotycznego wyliczone na podstawie FRAX, skale aktywności RZS, skale dotyczące sprawności chorych i jakości życia.
W oparciu o uzyskane wyniki potwierdzono wzrost ryzyka złamań kręgów oraz złamań poza kręgowych u chorych z RZS leczonych GKS >3 miesięcy, niezależnie od dawki, ponadto istotny statystycznie wzrost odsetka złamań odnotowano także u chorych przyjmujących opioidy oraz inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny. Stosowanie w leczeniu RZS inhibitorów TNF oraz statyn związane było z obniżeniem ryzyka osteoporotycznych złamań kręgów. Autorzy badania odnosząc się do praktyki klinicznej sugerują regularną ocenę ryzyka złamań u pacjentów z RZS, połączoną z analiza chorób współistniejących i zasadności stosowania poszczególnych leków.
Przewlekły stan zapalny, dolegliwości bólowe, pogorszenie sprawności u chorych z RZS przyczyniają się do współwystępowania wielu innych schorzeń (w tym układu krążenia, zaburzeń nastroju i snu, a także zaburzeń żołądkowo-jelitowych) wymagających stosowania dodatkowych leków.
Naukowcy przeanalizowali dane pochodzące z rejestru FORWARD prowadzonego w latach 2001-2017, do którego włączano chorych z rozpoznaniem RZS bez przebytych złamań. U 11 412 zarejestrowanych chorych z RZS doszło do 914 złamań osteoporotycznych , mediana czasu obserwacji wyniosła 3 lata. Chorych podzielono na podgrupy ze względu na stosowane leczenie modyfikujące (LMPCh): 1. metotreksat w monoterapii, 2.inhibitory TNF 3. leczenie biologiczne inne niż TNF 4. inne terapie. Wśród stosowanych leków dodatkowych jako potencjalnie związane z ryzykiem złamań wyróżniono: glikokortykosteroidy (GKS) inhibitory pompy protonowej (IPP), leki przeciwbólowe (NLPZ, opioidy słabe i mocne), statyny, leki przeciwdepresyjne, przeciwdrgawkowe i psychotropowe. Dla zminimalizowania wpływu czynników zakłócających w badaniu korelacji statystycznych uwzględniono między innymi ryzyko złamania osteoporotycznego wyliczone na podstawie FRAX, skale aktywności RZS, skale dotyczące sprawności chorych i jakości życia.
W oparciu o uzyskane wyniki potwierdzono wzrost ryzyka złamań kręgów oraz złamań poza kręgowych u chorych z RZS leczonych GKS >3 miesięcy, niezależnie od dawki, ponadto istotny statystycznie wzrost odsetka złamań odnotowano także u chorych przyjmujących opioidy oraz inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny. Stosowanie w leczeniu RZS inhibitorów TNF oraz statyn związane było z obniżeniem ryzyka osteoporotycznych złamań kręgów. Autorzy badania odnosząc się do praktyki klinicznej sugerują regularną ocenę ryzyka złamań u pacjentów z RZS, połączoną z analiza chorób współistniejących i zasadności stosowania poszczególnych leków.
