Inhibitory TNF alfa w leczeniu choroby Behceta

Choroba Behceta (ChB) należy do układowych zapaleń naczyń. W obrazie klinicznym dominują zmiany skórno-śluzówkowe. Ponadto dochodzi do zajęcia stawów, centralnego układu nerwowego (neuro-Behcet) oraz naczyń żylnych i tętniczych różnego kalibru. Poza standardowym leczeniem immunosupresyjnym, stosowanym również w innych układowych chorobach tkanki łącznej, miejsce w terapii ChB znajdują również inhibitory TNF alfa, te ostatnie szczególnie w grupie pacjentów z ciężką, nawrotową postacią choroby, z powikłaniami narządowymi, niereagującymi na standardowe leczenie immunosupresyjne.

Ważnym zagadnieniem klinicznym jest czas utrzymywania się remisji po zakończeniu skutecznego leczenia indukującego inhibitorami TNF alfa. Wyniki retrospektywnego badania obserwacyjnego, w którym stosowano inhibitory TNF alfa u pacjentów z oporną na standardowe leczenie immunosupresyjne postacią choroby, potwierdzają korzystny efekt w postaci długotrwałej (co najmniej trzyletniej) remisji po odstawieniu leku biologicznego. Wśród 29 chorych na ChB, u których w leczeniu indukującym stosowano inhibitor TNF alfa przez średnio 2 lata, 41% badanych osiągnęło pierwotny punkt końcowy badania w postaci minimum trzyletniej remisji bez leku biologicznego (średnio 7,5 roku [3-12,5 roku]). U pozostałych 59% w okresie roku wystąpiło zaostrzenie choroby. Ponowne włączenie leku biologicznego pozwoliło na uzyskanie remisji u 82% spośród nich. Oceniając całościowo badaną populację chorych - długotrwałą remisję (trwającą średnio 6,5 roku) uzyskało 16 badanych - w przypadku 10/16 była to remisja bez leczenia podtrzymującego, natomiast u 6/16 lekiem podtrzymującym remisję była azatiopryna. W przytaczanym badaniu głównymi wskazaniami do zastosowania leku biologicznego były zapalenie błony naczyniowej oka, ciężka manifestacja mięśniowo-stawowa, zajęcie CUN oraz przewodu pokarmowego.

Inhibitory TNF alfa znajdują zastosowanie w terapii ciężkich, opornych na leczenie powikłań narządowych w przebiegu choroby Behceta, w szczególności w zajęciu narządu wzroku, ośrodkowego układu nerwowego, przewodu pokarmowego oraz dużych naczyń. Korzystny efekt stosowania leków tej grupy przekłada się nie tylko na możliwość uzyskania remisji w postaciach opornych, ale również długim czasie podtrzymania remisji po odstawieniu leku. W fazie badań klinicznych znajdują się też nowe leki między innymi apremilast (posiadający już rejestrację w leczeniu łuszczycy i łuszczycowego zapalenia stawów).