Nowe możliwości w diagnostyce serologicznej układowych chorób tkanki łącznej

Autoprzeciwciała są jednym z najważniejszych parametrów, które wskazują na toczący się w organizmie patologiczny proces autoimmunizacji, mimo że ich rola w patogenezie tych chorób nie jest w pełni poznana.

Autoprzeciwciała, czyli przeciwciała przeciwko antygenom własnego ustroju, są od ponad 50 lat stosowane w diagnostyce tocznia rumieniowatego układowego (TRU), później znalazły zastosowanie w leczeniu innych chorób tkanki łącznej (UChTŁ) i niektórych stanów chorobowych wywołanych procesem autoimmunizacji. Początkowo znane były tylko autoprzeciwciała skierowane przeciwko antygenom znajdującym się w jądrach komórkowych i stąd nazwa przeciwciała przeciwjądrowe (antinuclear antibody – ANA). Nazwa ANA stała się szeroko znana i była używania zamiennie z nazwą autoprzeciwciała.
Ze względu na duże powinowactwo do autoantygenów, a także dużą swoistość względem określonych chorób oznaczanie autoprzeciwciał przez kilka ostatnich dziesięcioleci stało się podstawowym narzędziem diagnostycznym chorób swoistych narządowo oraz układowych, w tym UChTŁ. Liczba przeciwciał, które zidentyfikowano w chorobach reumatycznych, wynosi ponad 150.Tradycyjna nazwa ANA, czyli przeciwciała przeciwjądrowe, została utrzymana, choć obejmuje także przeciwciała przeciwko antygenom innym niż te znajdujące się w jądrze komórkowym.
Istotne jest, że w określonych chorobach tkanki łącznej, takich jak TRU, zespół Sjögrena czy twardzina układowa, stwierdzono występowanie okreś­lonych, swoistych antygenowo przeciwciał, które są użyteczne w rozpoznawaniu tych chorób. Jednakże rola autoprzeciwciał nie ogranicza się jedynie do funkcji – niezwykle istotnej – markerów diagnostycznych. Autoprzeciwciała pozwalają na wyróżnienie podgrup chorych charakteryzujących się określonym obrazem klinicznym.
Najczęściej przyjmowaną ścieżką diagnostyki serologicznej jest wykonanie badania ANA metodą IIF, a w kolejnym kroku weryfikacja swoistości antygenowej. Ewentualne metody ilościowe stosuje się dopiero po tych krokach i są one ograniczone do pojedynczych przeciwciał.
Więcej: www.termedia.pl/Nowe-mozliwosci-w-diagnostyce-serologicznej-ukladowych-chorob-tkanki-lacznej,104,33318,1,0.html