Odmienności wyników pozytywnych przeciwciał ANA w testach u chorych z toczniem rumieniowatym układowy
Autor: Alicja Kostecka
Data: 13.06.2018
Źródło: AK/ Assay variation in the detection of antinuclear antibodies in the sera of patients with established SLE. Ann Rheum Dis. 2018 Jun;77(6):911-913.
Przeciwciała przeciwjądrowe (antinuclear antibody, ANA) są biomarkerem dla tocznia rumieniowatego układowego (systemic lupus erythematosus, SLE). W praktyce klinicznej najczęściej test na obecność przeciwciał ANA wykonywany jest jednokrotnie w trakcie diagnostyki na początku trwania choroby.
ANA nie są specyficzne dla SLE, ale występują u 95-99% chorych. Standardem diagnostyki jest oznaczenie przeciwciał metodą immunofluorescencji.
W tracie skriningu do badań klinicznych wśród chorych z SLE wykonywano testy ANA. Ze zdziwieniem stwierdzono, iż u znacznego odsetka pacjentów wynik jest ujemny, mimo iż w dokumentacji medycznej w przeszłości był pozytywny. Czy wynika to naturalnego przebiegu choroby? Czy może z różnic w charakterystyce poszczególnych testów immunologicznych?
U 103 chorych z potwierdzonym rozpoznaniem SLE wykonano oznaczenia ANA w 5 różnych testach (3 testy wykorzystujące metodę immunofluorescencji, 1 test ELISA, 1 test Muliplex). W każdym teście uzyskano inna liczbę wyników negatywnych od 23 do 5 (22.3%-4.9%). Porównując grupę chorych, u których test niezależnie od użytego testu był zawsze pozytywny z chorymi, u których wyniki były różne odnotowano związek istotny statystycznie z poziomem komplementu C3 oraz z obecnością przeciwciał dsDNA.
Wyniki tego eksperymentu wskazują na znaczne odmienności wyników przeciwciał ANA w zależności od zastosowanej techniki badania. Pozostają zatem wątpliwości, czy oznaczenie wykonywać w fazie skriningu do badań klinicznych u chorych z SLE oraz czy wynik ten powinien wpływać na metodę terapii. Pytanie to jest bardzo istotne, gdyż belimumab w badaniach klinicznych stosowany był u pacjentów z dodatnim wynikiem przeciwciał ANA i otrzymał rejestrację jako terapia uzupełniająca u dorosłych pacjentów z aktywnym, seropozytywnym toczniem rumieniowatym układowym.
W tracie skriningu do badań klinicznych wśród chorych z SLE wykonywano testy ANA. Ze zdziwieniem stwierdzono, iż u znacznego odsetka pacjentów wynik jest ujemny, mimo iż w dokumentacji medycznej w przeszłości był pozytywny. Czy wynika to naturalnego przebiegu choroby? Czy może z różnic w charakterystyce poszczególnych testów immunologicznych?
U 103 chorych z potwierdzonym rozpoznaniem SLE wykonano oznaczenia ANA w 5 różnych testach (3 testy wykorzystujące metodę immunofluorescencji, 1 test ELISA, 1 test Muliplex). W każdym teście uzyskano inna liczbę wyników negatywnych od 23 do 5 (22.3%-4.9%). Porównując grupę chorych, u których test niezależnie od użytego testu był zawsze pozytywny z chorymi, u których wyniki były różne odnotowano związek istotny statystycznie z poziomem komplementu C3 oraz z obecnością przeciwciał dsDNA.
Wyniki tego eksperymentu wskazują na znaczne odmienności wyników przeciwciał ANA w zależności od zastosowanej techniki badania. Pozostają zatem wątpliwości, czy oznaczenie wykonywać w fazie skriningu do badań klinicznych u chorych z SLE oraz czy wynik ten powinien wpływać na metodę terapii. Pytanie to jest bardzo istotne, gdyż belimumab w badaniach klinicznych stosowany był u pacjentów z dodatnim wynikiem przeciwciał ANA i otrzymał rejestrację jako terapia uzupełniająca u dorosłych pacjentów z aktywnym, seropozytywnym toczniem rumieniowatym układowym.
