Stosowanie glikokotrtykosteroidów w wysokich i średnich dawkach w leczeniu chorób reumatycznych - zalecenia grupy roboczej EULAR

Opublikowane rekomendacje obejmują: edukację pacjenta, a także informowanie lekarza „pierwszego kontaktu” sprawującego opiekę nad pacjentem, działania prewencyjne/terapeutyczne dotyczące osteoporozy, stosowanie optymalnej początkowej dawki GKS, uwzględnienie wszystkich schorzeń współistniejących, które mogą predysponować chorego do wystąpienia działań niepożądanych, indywidualne oszacowanie stosunku korzyść/ryzyko; monitorowania potencjalnych działań niepożądanych związanych z leczeniem.

Glikokortykosteroidy (GKS) są szeroko stosowane w reumatologii od dziesięcioleci. Mimo postępu farmakoterapii chorób reumatycznych oraz wiedzy dotyczącej licznych działań niepożądanych stosowania GKS (zwłaszcza w wysokich i średnich dawkach oraz w przewlekłym stosowaniu) leki te nadal pozostają leczeniem z wyboru w określonych wskazaniach. W codziennej praktyce reumatolodzy często borykają się z wątpliwościami dotyczącymi stosowanie GKS, gdzie głównym problemem pozostaje uzyskanie dobrej odpowiedzi terapeutycznej z jednoczesnym minimalizowaniem działań ubocznych. Wychodząc naprzeciw tym problemom pod auspicjami Eularu została powołana grupa robocza 16 ekspertów z różnych krajów europejskich (reumatolodzy, endokrynolog, epidemiolog, naukowcy, pacjenci), która podjęła się zadania stworzenia zaleceń dotyczących leczenia GKS w wysokich i średnich dawkach (czyli w dawce odpowiedającej >7,5 mg i ≤100mg prednizonu/ dobę). Zostało sformułowanych 10 zaleceń, które poddano ocenie pod względem dowodów naukowych oraz przekonania ekspertów o ich zasadności. Opublikowane rekomendacje obejmują: edukację pacjenta, a także informowanie lekarza „pierwszego kontaktu” sprawującego opiekę nad pacjentem, działania prewencyjne/terapeutyczne dotyczące osteoporozy, stosowanie optymalnej początkowej dawki GKS, uwzględnienie wszystkich schorzeń współistniejących, które mogą predysponować chorego do wystąpienia działań niepożądanych, indywidualne oszacowanie stosunku korzyść/ryzyko; monitorowania potencjalnych działań niepożądanych związanych z leczeniem. Jedno z zaleceń dotyczące rozważenia innych metod terapii, z ograniczeniem zastosowania GKS zostało odrzucone z powodu sprzecznych danych pochodzących z przeglądu publikacji medycznych. Autorzy pracy zwracają uwagę na trudności w formułowaniu zaleceń, które wynikały przede wszystkim z braku wiarygodnych dowodów naukowych pochodzących z odpowiednio zaprojektowanych badań klinicznych.