Częstość występowania upośledzenia funkcjonalnego wśród osób w wieku powyżej 65 lat przebywających w środowisku domowym

Wprowadzenie
Celem pracy była ocena występowania niesprawności funkcjonalnej u osób po 65 roku życia.

Materiał i metody
Badaniami objęto 504 osoby (329 kobiet, 175 m꿬czyzn) w wieku powyżej 65 lat, mieszkańców podkarpacia. Badania przeprowadzono me¬todą sondażu diagnostycznego, techniką wywiadu bezpośredniego. Zastosowano narzędzia badawcze takie jak: Skala Barthel i Skala Lawtona, Geriatryczna Skala Oceny Depresji, Skró¬cony Test Sprawności Umysłowej, oraz autorski kwestionariusz wywiadu.

Wyniki
Osoby sprawne w wykonywaniu podstawowych czynności życiowych stanowiły ponad połowę badanej populacji (58,53%; n=295), osoby częściowo niesprawne 35,32% (n=178), a całko¬wicie niesprawne 6,15% (n=31). Wśród badanych zdecydowaną większość (n=458; 90,87%) tworzyły osoby potrzebujące pomocy w wykonywaniu czynności złożonych. Wyższe wyni¬ki w ocenie skalą Barthel świadczące o lepszej sprawności w wykonywaniu podstawowych czynności życiowych uzyskiwali badani o prawidłowym wzroku i słuchu, mniejszej liczbie chorób oraz z wyższym wykształceniem.

Wnioski
Najczęściej pojawiającymi się deficytami w wykonywaniu podstawowych czynności życiowych w badanej grupie było: kontrolowanie moczu, poruszanie się po powierzchniach płaskich oraz wchodzenie i schodzenie po scho¬dach. Determinantami niesprawności funkcjonalnej wśród badanych osób były: postępujący wiek, płeć żeńska, niski poziom wykształcenia, wdowieństwo, większa liczba chorób oraz pogorszenie sprawności poznawczej i emocjonalnej.



Background
This study aimed to assess the prevalence of functional impairments in people over 65 years of age.

Material and methods
The study included 504 people (329 women, 175 men) aged over 65 years living in the Subcarpathian region of Poland. The data was obtained through the use of a diagnostic survey using the direct questionnaire technique. The survey included the following research tools: the Barthel scale, the Lawton scale, the Geriatric Depression Scale, the Abbreviated Mental Test Score, and an interview questionnaire of the authors’ own construction.

Results
Respondents capable of performing basic everyday activities comprised more than half of the studied population (58.53%; n=295), those partially impaired constituted 35.32% (n=178), and 6.15% (n=31) were fully impaired. The vast majority of participants (n=458; 90.87%) needed help in performing complex activities. Higher Barthel scale scores indicated better performance in basic everyday activities was obtained by seniors with normal vision and hearing, fewer diseases, and higher education.

Conclusions
The most frequent deficits in performing basic life activities were controlling urine, moving on flat surfaces, and climbing and descending stairs. Determinants of functional disability among the study subjects were advancing age, female gender, low education level, widowhood, more illnesses, and cognitive and emotional decline.