RYZYKO ZWIĄZANE Z ODKLESZCZOWYMI BAKTERYJNYMI CHOROBAMI WŚRÓD PRACOWNIKÓW LEŚNICTWA OBSZARU TARNOPOLSKIEGO (UKRAINA ZACHODNIA)

Wprowadzenie. Celem pracy była ocena świadomości zapobiegania boreliozie z Lyme

i ryzyka zakażenia Borrelia burgdorferi s.l. u pracowników leśnictwa w regionie Tarnopola.

Aby osiągnąć wyznaczony cel, przeprowadzono testy serologiczne.


Materiał i metody. Badania obecności przeciwciał anty-Borrelia burgdorferi w surowicy

przeprowadzono u 348 pracowników leśnictwa z regionu Tarnopola przy użyciu testu ELISA.

Wiek badanych wahał się od 17 do 75 lat, średnia – 38,9 lat. Wszyscy uczestnicy wypełnili

autorski kwestionariusz ankiety. Robotnicy leśni zostali poproszeni o podanie objawów

przypominających te wywołujące boreliozę z Lyme.


Wyniki. 348 pracowników leśnych zatrudnionych w pięciu inspektoratach leśnych zbadano

pod kątem występowania specyficznych przeciwciał anty- B. burgdorferi s.l. Przy użyciu

testu ELISA, stwierdzono pozytywny lub niejednoznaczny wynik co najmniej jednego rodzaju

przeciwciał u 43,1% respondentów (n = 150 z 348): w tym, przeciwciała IgM - u 14,6% (n =

51 z 348 badanych), i przeciwciała IgG - u 35,3 % (N = 123 z 348). Najwięcej respondentów

w badanej grupie, tj. 35,3%, zostało pogryzionych przez kleszcze w okolicę brzucha. Jeśli

chodzi o metody ich usuwania, większość respondentów użyła palców (35,9%), a tylko 6,0%

zwróciło się do lekarza lub pielęgniarki po fachową pomoc. Najczęstszymi objawami wśród

pacjentów to wystąpienie rumienia wędrującego (47%) i świądu (31%).


Wnioski. Brak oficjalnego uznania boreliozy z Lyme jako choroby zawodowej na Ukrainie

sprawia, że badanie środków zapobiegawczych i ich dystrybucja w grupach zawodowych

pracujących na obszarach zalesionych jest pilną kwestią. Udostępnienie jednostkom

administracji leśnej wystarczającej liczby pincet lub specjalnych pętli do usuwania kleszczy

z pewnością zwiększyłoby ochronę tych, którzy pracują przy eksploatacji lasu przed

chorobami wywołanymi przez te pajęczaki.


Background. The aim of the study was to evaluate the awareness of Lyme borreliosis

prevention and risk of being infected with the Borrelia burgdorferi in the forestry workers of

Ternopil Region. To achieve the objective, serological tests were performed.


Material and methods. The studies were conducted by diagnosing serum in 348 employees

of Ternopil Region for anti-Borrelia burgdorferi s.l. antibodies by ELISA test. The age of

the examined persons ranged from 17 to 75, mean age - 38.9 years. All the participants

completed а questionnaire. The forestry workers were asked to state whether they noticed

any symptoms compatible with Lyme borreliosis.


Results. 348 forestry workers employed in five forest inspectorates were examined for

specific anti-Borrelia burgdorferi s.l. antibodies. With ELISA test, a positive or inconclusive

result in at least one antibody was observed in 43.1% of the respondents (n=150 of 348): IgM

antibody − in 14.6% (n=51 of 348), and IgG antibody – in 35.3% (n=123 of 348). The largest

number of respondents in the study group, i.e. 35.3%, were bitten in the abdomen area. As

for the methods of tick removal, most respondents pulled the tick out with fingers (35.9%),

while only 6.0% turned to a physician or nurse to have it removed. Erythema migrans (47%)

and pruritis (31%) were the most frequent symptoms among the participants.


Conclusions. T he absence of t he official r ecognition of Lyme b orreliosis a s a n o ccupational

disease in Ukraine makes the study of prevention measures and their distribution in professional

groups working in wooded areas an urgent matter. Providing the forest administration units

with a sufficient number of tweezers or special loops for tick removal would certainly increase

the protection of those exploiting forests against work-related tick-borne diseases.