facebook
eISSN: 2084-9893
ISSN: 0033-2526
Dermatology Review/Przegląd Dermatologiczny
Bieżący numer Archiwum Artykuły zaakceptowane O czasopiśmie Zeszyty specjalne Rada naukowa Bazy indeksacyjne Prenumerata Kontakt Zasady publikacji prac Standardy etyczne i procedury
Panel Redakcyjny
Zgłaszanie i recenzowanie prac online
SCImago Journal & Country Rank
6/2010
vol. 97
 
Poleć ten artykuł:
Udostępnij:
Artykuł oryginalny

Współistnienie kiły drugorzędowej nawrotowej z ciężką wysiewną łuszczycą

Anetta Gwiazdowska
,
Urszula Brzezicka-Ciach
,
Anna Sobieszek-Kundro

Przegl Dermatol 2010, 97, 395–397
Data publikacji online: 2011/01/03
Plik artykułu:
Pobierz cytowanie
 
 

Wprowadzenie

Łuszczyca jest przewlekłą zapalną chorobą skóry, przebiegającą z okresami remisji i zaostrzeń pod wpływem licznych czynników środowiskowych. Heinrich Koebner, zaangażowany w badania nad etiopatogenezą łuszczycy, kojarzył występowanie tej dermatozy z kiłą i zwracał uwagę na czynnik zewnętrzny jako czynnik sprawczy [wg 1]. Obecnie czynniki wyzwalające łuszczycę dzielimy na egzogenne i endogenne. Czynniki egzogenne możemy podzielić na: biologiczne (infekcje bakteryjne, wirusowe, grzybicze), fizyczne (oparzenia słoneczne, zabiegi chirurgiczne), chemiczne (alkohol, nikotyna, substancje toksyczne) [2], leki (beta-blokery, sole litu, pochodne kwasu salicylowego, nagłe odstawienie systemowych kortykosteroidów) [3].

Czynniki wewnątrzpochodne wyzwalające lub zaostrzające chorobę to predyspozycja genetyczna, spadek odporności, stres [4], choroby współistniejące, m.in.: cukrzyca, choroby wątroby i nadciśnienie tętnicze [1].

Współistnienie łuszczycy i kiły może zarówno zaostrzać przebieg łuszczycy, jak i zmieniać przebieg kiły, a powszechnie stosowane antybiotyki wpływają na wysokość miana odczynów serologicznych.

Cel pracy

Celem pracy jest przedstawienie trudności diagnostycznych związanych z rozpoznaniem kiły u chorego na łuszczycę i zwrócenie uwagi na konieczność wykonywania badań serologicznych w kierunku chorób przenoszonych drogą płciową u pacjentów z przewlekłymi dermatozami.

Opis przypadku

Pacjent 22-letni, chorujący na łuszczycę od dzieciństwa, zgłosił się na oddział dermatologii z licznymi zmianami grudkowymi pokrytymi łuską, zlokalizowanymi na skórze głowy, szyi, tułowia i kończyn. Na dłoniach występowały zmiany plamisto-grudkowe. Błony śluzowe były wolne od zmian, a węzły chłonne nie były powiększone. Dotychczasowy przebieg łuszczycy był łagodny, z niewielką liczbą wykwitów zlokalizowanych na łokciach i kolanach. Zaostrzenie zmian chorobowych pacjent obserwował od 6 miesięcy. W wywiadzie podawał częste anginy i zapalenia gardła leczone antybiotykami z grupy penicylin. W przeprowadzonych podstawowych badaniach laboratoryjnych oraz w badaniach bakteriologicznych z błon śluzowych gardła i nosa nie stwierdzono istotnych klinicznie odchyleń od normy (tab. I). Pobrano również krew w celu wykonania badania odczynu USR.

Do leczenia włączono miejscowe leki keratolityczne i redukujące, które nie spowodowały zdecydowanej poprawy klinicznej. Po otrzymaniu dodatniego wyniku testu USR rozszerzono diagnostykę serologiczną i ponownie zebrano wywiad od pacjenta. Pacjent podał, że nie ma stałej partnerki, a kontakty seksualne miały charakter przygodny. W styczniu 2008 roku, dwa tygodnie po stosunku płciowym zauważył owrzodzenie na żołędzi, które po około 2–3 tygodniach samoistnie się wygoiło. Pacjent potraktował je jako zmianę łuszczycową, gdyż w przebiegu łuszczycy obserwował okresowo zmiany grudkowe na prąciu. Kilka dni później pojawiły się na klatce piersiowej, kończynach dolnych i górnych masywniejsze niż dotychczas zmiany skórne, które rozpoznawano jako zmiany łuszczycowe i leczono ambulatoryjnie bez poprawy miejscowymi preparatami kortykosteroidowymi. W poszerzonych badaniach serologicznych stwierdzono dodatni odczyn VDRL (miano 32), odczyn FTA o mianie 1/1300 oraz dodatni odczyn FTA-ABs, a także ujemne wyniki badań w kierunku zakażenia wirusem HIV (tab. II). Pacjent zgłaszał częste infekcje górnych dróg oddechowych leczone wieloma antybiotykami, co mogło być przyczyną niższych mian odczynów serologicznych. Rozpoznano kiłę drugorzędową nawrotową i włączono leczenie penicyliną prokainową w dawce 1,2 mln j. i.m. dziennie przez 30 dni. Obserwowano dobrą tolerancję stosowanej terapii. Po 10 dniach leczenia penicyliną prokainową nastąpiła poprawa stanu miejscowego, w związku z powyższym chory został wypisany do domu z zaleceniem kontynuowania terapii w poradni dermatologicznej.

Omówienie

Łuszczyca jest przewlekłą zapalną chorobą skóry o złożonej etiopatogenezie występującą u 2–3% populacji na całym świecie. Charakteryzuje się występowaniem zmian rumieniowo-złuszczających, których typowym umiejscowieniem są łokcie, kolana, paznokcie oraz skóra owłosiona głowy [5]. Wykwity łuszczycowe rzadziej występują na narządach płciowych i w tej lokalizacji mają postać czerwonych, nacieczonych blaszek o jakby polakierowanej powierzchni z mniejszą tendencją do tworzenia łuski. Zmiany te wymagają różnicowania z liszajem płaskim, chorobą Bowena, drożdżycą, zapaleniem napletka Zoona.

Kiła jest chorobą infekcyjną o bogatej symptomatologii klinicznej. Cechuje się różnopostaciowością zmian skórnych i śluzówkowych. W przebiegu kiły wczesnej charakterystyczny jest objaw pierwotny w okolicy narządów moczowo-płciowych, który ustępuje samoistnie po 2–6 tygodniach. Obecnie coraz częściej spotyka się objawy pierwotne nietypowe, co utrudnia rozpoznanie [6]. Jedną z odmian osutek kiłowych są grudki łuszczycowate bardzo przypominające łuszczycę. W przypadku łuszczycy zlokalizowanej wyłącznie na narządach płciowych badania serologiczne mają ogromne znaczenie w diagnostyce różnicowej. W literaturze opisywano występowanie zmian w obrębie sromu jako jedyne umiejscowienie łuszczycy [7]. W przedstawionym przez nas przypadku zmianę, najprawdopodobniej o charakterze wykwitu pierwotnego, chory wiązał z łuszczycą, na którą chorował od wielu lat. Zakażenie krętkiem zmieniło przebieg i zaostrzyło łuszczycę oraz spowodowało brak reakcji na stosowane leczenie miejscowe. W wielu pracach [8, 9] przedstawiany jest problem nierozpoznawania kiły wczesnej wynikający z nietypowej lokalizacji i morfologii zmian [8, 9]. Omawiany pacjent prezentował klasyczny obraz kliniczny kiły, a trudności diagnostyczne w jego przypadku wynikały ze współistnienia zmian łuszczycowych, które wykazują morfologicznie podobieństwo do wykwitów skórnych typowych dla kiły drugorzędowej. Dlatego też wydaje się istotne wykonywanie badań diagnostycznych w kierunku chorób przenoszonych drogą płciową u chorych, u których występują przewlekłe dermatozy, takie jak łuszczyca czy liszaj płaski, zwłaszcza gdy nie reagują one na ogólnie przyjęte leczenie.

W ostatnich latach zauważono zwiększoną liczbę zachorowań na choroby przenoszone drogą płciową. W dużym stopniu związane jest to ze wzrastającą migracją ludności, ryzykownymi zachowaniami seksualnymi i wyraźnym spadkiem liczby profilaktycznych badań serologicznych, które powodują, że wiele przypadków kiły pozostaje niezdiagnozowanych i niezarejstrowanych [10, 11]. W przypadku łuszczycy zlokalizowanej wyłącznie na narządach płciowych należy pamiętać o różnorodnej symptomatologii zakażeń kiłowych i potrzebie wykonywania badań serologicznych, w szczególności u pacjentów, z mało charakterystycznym obrazem klinicznym [12, 13].

Piśmiennictwo

 1. Kuner N., Nartschuh W., Khan-Durani B.: Heinrich Koebner und der isomorhe Reizeffekt. Hautarzt 2003, 54, 274-278.  

2. Higgins E.: Alcohol, smoking and psoriasis. Clin Exp Dermatol 2000, 25, 107-110.  

3. Tsankov N., Angelora J., Kazadjiera R.: Drug-induced psoriasis. Recongnition and management. Am J Clin Dermatol 2000, 1, 159-165.  

4. Misery L.: Skin immunity and nervous system. Br J Dermatol 1997, 137, 843-850.  

5. Braun-Falco O., Plewig G., Wolff H.H., Burgdorf W.H.C.: Dermatologia.Wydawnictwo Czelej, Lublin, 2003, 557-580.  

6. Mroczkowski T. (red.): Choroby przenoszone drogą płciową. Wydawnictwo Czelej. Lublin, 2006, 248-300.  

7. Rotsztejn H., Zalewska A., Krawczyk T., Laskowski J.: Zmiany w obrębie sromu jako jedyne umiejscowienie łuszczycy. Dermatol Klin 2005, 7, 83-84.  

8. Lautenschlager S.: Cutaneus manifestation of syphilis. Am J Clin Dermatol 2006, 7, 291-304.  

9. Dourmishev L.A., Dourmishev A.: Syphilis. Clin Dermatol 2005, 23, 555-564.

10. Karlińska-Jachowska M., Chmielnicki P., Dziankowska-Bartkowiak B., Waszczykowska E., Torzecka J.D.: Kiła – problem XXI wieku. Post Dermatol Alergol 2007, 24, 233-237.

11. Rudnicka I., Majewski S.: Choroby przenoszone drogą płciową w Polsce w 2005 roku. Przegl Dermatol 2006, 93, 695-699.

12. Doherty L., Fenton K.A., Jones J.: Syphilis: old problem, new strategy. BMJ 2002, 325, 153-156.

13. Weir E., Fishman D.: Syphilis. CMAJ 2002, 167, 1267-1268.





Otrzymano: 11 XI 2010 r.





Zaakceptowano: 24 XI 2010 r.
Copyright: © 2011 Polish Dermatological Association. This is an Open Access article distributed under the terms of the Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/), allowing third parties to copy and redistribute the material in any medium or format and to remix, transform, and build upon the material, provided the original work is properly cited and states its license.


© 2024 Termedia Sp. z o.o.
Developed by Bentus.