Czy toksyna botulinowa jest skuteczna w leczeniu bólu mięśniowo-powięziowego w obrębie miednicy?

Ból mięśniowo-powięziowy w obrębie miednicy może istnieć bez uchwytnej przyczyny lub może występować jako konsekwencja schorzeń urologicznych, ginekologicznych czy gastroenterologicznych. Cechą charakterystyczną zespołu bólowego jest obecność mięśniowo-powięziowych punktów spustowych w mięśniach dna miednicy. Niestety, schorzenie jest stosunkowo rzadko rozpoznawane i leczone, mimo występowania u 14-23% kobiet z zespołem bólowym miednicy mniejszej.

Tak częste występowanie skłoniło naukowców z Harvard Medical School do opracowania skutecznej terapii. Przeprowadzono randomizowane badanie z podwójnie ślepą próbą, w którym 60 kobiet z bólem mięśniowo-powięziowym w miednicy mniejszej przydzielono do grupy badawczej, otrzymującej iniekcje 200 IU toksyny botulinowej w obrębie mięśni dna miednicy lub do grupy kontrolnej, którym podawano 20ml placebo. Zakwalifikowano kobiety powyżej 18. roku życia, które nasilenie dolegliwości bólowych oceniły na co najmniej 6/10 (w tym co najmniej 6/10 podczas badania palpacyjnego w co najmniej jednej grupie mięśni) i podały, że tak silny ból występuje powyżej 50% czasu w ciągu dnia. Po 4 tygodniach od iniekcji pacjentki zostały poddane 8-tygodniowemu programowi rehabilitacji.

Wykazano, że nie było istotnej różnicy pomiędzy grupami w zmianie nasilenia bólu w czasie palpacji po 2, 4 oraz 12 tygodniach. Po 4 i 12 tygodniach w grupie badawczej odnotowano większy spadek dolegliwości bólowych, choć różnica okazała się nieistotna statystycznie (p=0,16). Wyniki zgłaszane przez pacjentki w kwestionariuszach PGII oraz PFD sugerowały niewielką poprawę w zakresie działania przeciwbólowego toksyny botulinowej, jednak balansowały one na granicy istotności statystycznej.

W świetle powyższego doniesienia z The American Journal of Obstetrics and Gynecology można stwierdzić, że podawanie toksyny botulinowej nie jest skuteczne w leczeniu bólu mięśniowo-powięziowego w miednicy mniejszej. Warto zaznaczyć, że kluczem do podjęcia próby skutecznego leczenia wciąż pozostaje odpowiednie rozpoznanie, które według danych literaturowych stawiane jest zbyt rzadko.