
Czerwone światło dla Donalda Trumpa
Redaktorzy czasopism o uzależnieniach z dwunastu krajów piszą o nagłych i drastycznych zmianach w polityce naukowej wprowadzanych przez rząd USA – wzywają do przeciwstawienia się nieetycznym, nielegalnym i nienaukowym działaniom administracji Donalda Trumpa.
- Redaktorzy czasopism o uzależnieniach apelują o przeciwstawienie się nieetycznym, nielegalnym i nienaukowym działaniom Donalda Trumpa
- W „Menedżerze Zdrowia” publikujemy ich apel
- Eksperci piszą o cenzurze w recenzowanych publikacjach i ograniczaniu finansowania badań
My, redaktorzy czasopism o tematyce uzależnień z dwunastu krajów, zwracamy się do branży w kwestii nagłych i drastycznych zmian w polityce naukowej wprowadzanych przez obecny rząd USA – wzywamy środowisko naukowe prowadzące badania nad uzależnieniami do przeciwstawienia się nieetycznym, nielegalnym i nienaukowym działaniom administracji Trumpa, a także działaniom innych rządów, które zakłócają wysiłki nauki do racjonalnego zarządzania problemami związanymi z uzależnieniami:
- Thomas F. Babor – Department of Public Health Sciences, University of Connecticut School of Medicine, Farmington, CT, USA,
- Bryon Adinoff – University of Colorado Anschutz Medical Center, Aurora, CO, USA,
- Luke Clark – Department of Psychology, University of British Columbia, Vancouver, BC, Canada,
- David Crockford – Department of Psychiatry, Cumming School of Medicine, University of Calgary, Calgary, AB, Canada,
- Zsolt Demetrovics – Flinders University Institute for Mental Health and Wellbeing, College of Education, Psychology and Social Work, Flinders University, Bedford Park, South Australia, Australia, Institute of Psychology, ELTE Eötvös Loránd University, Budapest, Hungary,
- Paul Dietze – Disease Elimination Program, Burnet Institute, Melbourne, VIC, Australia; National Drug Research Institute, Curtin University, Perth, WA, Australia,
- Jean-Sébastien Fallu – School of Psychoeducation, University of Montreal, Montreal, QC, Canada,
- Sally Gainsbury – School of Psychology, University of Sydney, Sydney, NSW, Australia,
- Gail Gilchrist – Addictions Healthcare Research, Institute of Psychiatry, Psychology & Neuroscience, King’s College, London, UK,
- David A. Gorelick – University of Maryland School of Medicine, Baltimore, MD, USA,
- Kathryn Graham – Centre for Addition and Mental Health, Canada, Dalla Lana School of Public Health, University of Toronto, Toronto, ON, Canada,
- Jason Grebely – Hepatitis and Drug Use Research Group, Kirby Institute, Australia,
- Derek Heim – Edge Hill University, Ormskirk, Lancashire, UK,
- Matilda Hellman – Department of Sociology, Uppsala University, Uppsala, Sweden; Faculty of Social Sciences, University of Helsinki, Helsinki, Finland,
- Anne-Marie Laslett – Centre for Alcohol Policy Research, La Trobe University, Melbourne, VIC, Australia,
- Caravella McCuistian – Department of Psychiatry and Behavioral Sciences, University of California, San Francisco, CA, USA,
- Michal Miovsky – Department of Addictology, First Faculty of Medicine, Charles University, Prague, Czech Republic,
- Neo K. Morojele – Department of Psychology, University of Johannesburg, Johannesburg, South Africa,
- Jacek Moskalewicz – Instytut Psychiatrii i Neurologii w Warszawie, Polska,
- Isidore S. Obot – Centre for Research and Information on Substance Abuse, Uyo, Nigeria,
- Richard Pates – University of Worcester, Worcester, United Kingdom,
- Robin Room – Centre for Alcohol Policy Research, La Trobe University, Melbourne, VIC, Australia,
- Marta Rychert – SHORE & Whariki Research Centre, College of Health, Massey University, Auckland, New Zealand,
- Aysel Sultan – Department of Science, Technology and Society, Technical University of Munich, Munich, Germany,
- Carla Treloar – Centre for Social Research in Health, University of New South Wales, NSW, Australia,
- Nigel E. Turner – Institute for Mental Health Policy Research and Campbell Family Mental Health Research, Centre for Addiction and Mental Health, Toronto, ON, Canada,
- Samantha Wells – Institute for Mental Health Policy Research, Centre for Addition and Mental Health, Toronto, ON, Canada, Dalla Lana School of Public Health, University of Toronto, ON, Canada,
- Emily C. Williams – Department of Health Systems & Population Health, University of Washington, Seattle, WA, USA,
- Katie Witkiewitz – Department of Psychology, University of New Mexico, Albuquerque, NM, USA.
Oto trzy powody tego wezwania do działania.
Po pierwsze, administracja prezydencka próbuje cenzurować dyskurs naukowy w recenzowanych publikacjach. W konsekwencji rozporządzenia prezydenta Trumpa pod tytułem „Obrona kobiet przed ekstremizmem ideologii gender i przywrócenie prawdy biologicznej” amerykańskie Centers for Disease Control and Prevention (CDC) nakazały wycofanie z procesu recenzowania wszystkich tekstów naukowych autorstwa pracowników CDC w celu usunięcia „zakazanych terminów” odnoszących się do płci kulturowej (Clark i Abbasi, 2025; Heidt, 2025; Mandavilli, 2025). Terminy te to: „gender”, „transgender”, „osoba w ciąży”, „transseksualny” lub „niebinarny”. Jest to ewidentnie nieetyczne (usuwanie autorów publikacji), prawdopodobnie nielegalne (zmiana w artykule po przeniesieniu praw autorskich) i zdecydowanie nienaukowe (redaktorzy nie powinni publikować artykułów, w których nie zostały odpowiednio opisane charakterystyki próby pod względem płci, płci kulturowej i rozkładu mniejszości seksualnych, tam, gdzie to jest potrzebne). Cenzura stosowana przez administrację prezydenta jest sprzeczna z długotrwałymi wysiłkami International Society of Addiction Journal Editors (ISAJE) na rzecz dokładnego i kompletnego informowania w badaniach naukowych o płci i płci kulturowej (Heidari i in., 2016) oraz poprawy reprezentacji płci w czasopismach członkowskich (Babor i in., 2023). Co gorsza, CDC i inne agencje rządowe usunęły dostępne publicznie dane epidemiologiczne na temat wielu problemów zdrowotnych, w tym Youth Risk Behavior Survey (badanie ryzykownych zachowań młodzieży), bez jakiegokolwiek wyjaśnienia lub uzasadnienia (Clark i Abbasi, 2025; Cox i in., 2025).
Po drugie, fundusze i zasoby ludzkie na badania naukowe są arbitralnie ograniczane bez żadnego rzeczowego uzasadnienia w kategoriach poprawy efektywności lub polityki publicznej. Istnieją liczne doniesienia (np. Gwynne, 2025) o zamrożonych stanowiskach stażowych, wykorzystaniu rządowych baz danych do identyfikacji osób, które pracowały nad kwestiami różnorodności, zamrożeniu finansowania grantów badawczych i szkoleniowych oraz masowych zwolnieniach pracowników etatowych w krytycznych obszarach opieki zdrowotnej. W chwili pisania tego tekstu Agencja Stanów Zjednoczonych ds. Rozwoju Międzynarodowego (US AID) jest zagrożona całkowitą likwidacją. Badania kliniczne nad terapią HIV zostały „wstrzymane”, co nagle pozbawiło pacjentów ratującego życie leczenia i naraziło na ryzyko rozwoju opornych na leki szczepów wirusa (Farmer, 2025).
Po trzecie, rozważa się zmniejszenie budżetu Narodowych Instytutów Zdrowia (NIH) i przekształcenie dotacji NIH w granty blokowe dla poszczególnych stanów w celu finansowania badań według ich uznania (Severino, 2023). Prawdopodobnie spowoduje to zmniejszenie finansowania (badań) wśród najsłabszych i zmarginalizowanych populacji. Czy całkowite finansowanie przez poszczególne stany badań nad alkoholem, tytoniem, nielegalnymi narkotykami i uzależnieniami behawioralnymi zastąpi w pełni dotychczasowe budżety National Institute on Drug Abuse (NIDA), National Institute on Alcohol Abuse and Alcoholism (NIAAA) i innych agencji? W tym roku NIH już ogłosił obniżenie udziału kosztów pośrednich (narzutów) wypłacanych instytucjom otrzymującym granty aż o 4 miliardy dolarów (Milman, 2025).
Co można zrobić?
Odpowiedź na te dramatyczne zmiany w amerykańskiej polityce naukowej musi być kompleksowa, oparta na współpracy i podjęta przez główne organizacje naukowe zajmujące się uzależnieniami. Obecna światowa infrastruktura w tej dziedzinie, być może w połowie skupiona w USA, obejmuje liczne federalne źródła finansowania, ponad 90 specjalistycznych czasopism naukowych, dziesiątki stowarzyszeń zawodowych, ponad 200 ośrodków badawczych, ponad 80 specjalistycznych programów szkoleniowych i tysiące uczonych (Babor i in., 2017). Poniżej przedstawiamy wstępny plan działania, który łączy wszystkich zaangażowanych w naukę o uzależnieniach.
Czasopisma
Zarząd ISAJE powinien powiadomić CDC i NIH, że rzetelna polityka czasopism i standardy naukowe publikowania artykułów w naszej dziedzinie nakazują, aby terminologia odnosząca się do płci, gender i mniejszości seksualnych była spójna, możliwa do interpretacji i naukowo uzasadniona. Terminologia dotycząca różnych kontekstów i realiów jest stale oceniana i omawiana w społecznościach naukowych, a dyskusje te stanowią integralną część wysokiej jakości badań naukowych. Ponieważ dokładne i uzasadnione opisy płci i płci kulturowej (gender) badanych prób są podstawowym wymogiem we wszystkich badaniach na ludziach, zachęcamy wydawców czasopism publikujących badania o uzależnieniach do przeciwstawiania się nieuzasadnionym i nienaukowym próbom ingerowania w terminologię.
ISAJE powinno również nalegać na przestrzeganie zasad dotyczących autorstwa, które nie zezwalają na arbitralne usuwanie autorów z USA z manuskryptów zawierających „zakazaną” terminologię.
Towarzystwa naukowe
Główne towarzystwa naukowe zajmujące się uzależnieniami powinny ułatwiać swoim członkom składanie petycji, zajmowanie stanowiska i publikowanie artykułów redakcyjnych w czasopismach partnerskich, potwierdzając w ten sposób poparcie dla dobrze uzasadnionej terminologii naukowej, polityki różnorodności oraz finansowania szkoleń i badań nad uzależnieniami.
Organizatorzy corocznych konferencji powinni uwzględniać w programach aktualne zagrożenia dla badań i leczenia uzależnień.
Amerykańskie organizacje zajmujące się badaniami nad uzależnieniami powinny informować kierownictwo Kongresu USA o praktycznych konsekwencjach nielegalnych, nieetycznych i nienaukowych działań opisanych w tym artykule. Powinny również potwierdzić swoje wsparcie dla NIAAA, NIDA, CDC i innych agencji federalnych, które finansują badania i szkolenia w zakresie uzależnień zarówno w kraju, jak i za granicą.
Towarzystwa naukowe powinny podejmować konkretne wysiłki na rzecz szerokiej akcji informacyjnej na temat korzyści społecznych płynących z badań nad uzależnieniami, w tym badań podstawowych nad naturą uzależnienia, badań klinicznych nad najskuteczniejszymi metodami leczenia oraz badań nad polityką zmierzającą do ograniczenia ogromnych kosztów generowanych przez alkohol, tytoń i nielegalne narkotyki, a także uzależnienia behawioralne, w tym związane z hazardem, grami i problemowym korzystaniem z internetu.
Uczeni
Badacze zajmujący się uzależnieniami są zachęcani do korzystania z prawa do swobodnego wyrażania opinii w publikacjach naukowych, domagania się niezależnego od ingerencji politycznej systemu recenzji naukowych w ocenie wniosków o finasowanie badań (grantów) i publikacji naukowych.
Zachęcamy społeczność naukową do publicznego zabierania głosu jako obywateli kompetentnych w zakresie wiedzy naukowej o uzależnieniach. Powinni oni opisywać konsekwencje rozporządzeń wykonawczych administracji USA dla badań nad uzależnieniami i dla zdrowia publicznego, zarówno w kraju, jak i na arenie międzynarodowej.
Badacze, niezależnie od etapu kariery i stażu pracy, korzystający z amerykańskich grantów federalnych powinni naciskać na kierownictwo towarzystw naukowych i czasopism zajmujących się uzależnieniami, aby wyraziło niepokój, szczególnie w kwestiach programów podnoszenia kompetencji badawczych i w kwestii różnorodności.
Wnioski
Potrzebne są wspólne strategie i skoordynowane wysiłki, aby chronić infrastrukturę naukową, która rozwinęła się w ciągu ostatnich 50 lat w USA i na całym świecie. Sugerujemy utworzenie szerokiego i reprezentatywnego Komitetu Koordynacyjnego składającego się z wielu interesariuszy z zakresu nauk o uzależnieniach. Komitetowi temu można powierzyć opracowanie strategii oporu mającej na celu zapobieżenie dalszemu niszczeniu kluczowego ogniwa w światowej sieci badań nad naukowym rozumieniem problemów uzależnień. Pojawiające się ingerencje w naszą pracę naukową ze strony politycznych i ideologicznych ośrodków decyzyjnych są nie do przyjęcia i sprawią, że radzenie sobie z tymi złożonymi problemami w przyszłości będzie trudniejsze i bardziej kosztowne. Światowa społeczność naukowa musi działać wspólnie, aby zachować integralność badań naukowych wszędzie tam, gdzie jest ona zagrożona.
Piśmiennictwo:
1. Babor, T.F., Morisano, D., Noel, J., Robaina, K., Ward, J.H. and Mitchell, A.L. (2017). Infrastructure and Career Opportunities in Addiction Science: The Emergence of an Interdisciplinary Field. In: Babor, T F, Stenius, K, Pates, R, Miovský, M, O’Reilly, J and Candon, P. (eds.). Publishing Addiction Science: A Guide for the Perplexed, pp. 9–34. London: Ubiquity Press. DOI: https://doi.org/10.5334/bbd.b. License: CC-BY 4.0.
2. Babor, T., Tsiboukli, A., Hellman, M., Bahji, A. (2023). Ways to get a more balanced gender representation in addiction journals’ management and workforce. Nordic Studies on Alcohol and Drugs. DOI: 10.1177/14550725231181440.
3. Balfe, M. (2023). Autocracy, medicine and health in the 21st century. Journal of the Royal Society of Medicine, 116(2), 41-43.
4. Clark, J and Abbasi, K. (2025). Medical journal editors must resist CDC order and antigender ideology. BMJ, 388: r253, DOI: https://doi.org/10.1136/bmj.r253 (Published 04 February 2025).
5. Cox, C., Rae, M., Kates, J., Wager, E., Ortaliza, J. and Dawson, L. (2025) A Look at Federal Health Data Taken Offline. KFF Feb. 2, 2025 https://www.kff.org/policy-watch/alook- at-federal-health-data-taken-offline/.
6. Farmer, B. (2025). US aid freeze could set back Africa’s fight against HIV by years, researchers warn. The Telegraph, 12 February, 2025 https://www.telegraph.co.uk/globalhealth/ climate-and-people/usaid-africa-funding-freeze-set-back-africas-hiv-fight/?msockid= 13e2b20cebb4642d23baa748eab365e0.
7. Gwynne, P. (2025). US science in chaos as impact of Trump’s executive orders sinks in. Physics World, 12 Feb 2025. https://physicsworld.com/a/us-science-in-chaos-as-impactof- trumps-executive-orders-sinks-in/.
8. Hall W, Babor T, Edwards G, Laranjeira R, Marsden J, Miller P, Obot I, Petry N, Thamarangsi T, West R. (2012). Compulsory detention, forced detoxification and enforced labour are not ethically acceptable or effective ways to treat addiction. Addiction. 107(11): 1891-3. DOI: 10.1111/j.1360-0443.2012.03888.x. Epub 2012 May 8. PMID: 22563884.
9. Heidari S., Babor T. F., De Castro P., Tort S., Curno M. (2016). Sex and gender equity in research: Rationale for the SAGER guidelines and recommended use. Research Integrity and Peer Review, 1(1), 2. DOI: 10.1186/s41073-016-0007-6.
10. Heidt, A. (2025). ‘Mind-boggling’: US CDC orders gender-related terms cut from scientific papers. Springer Nature, Feb 4, 2025. DOI: https://doi.org/10.1038/d41586-025-00367-x.
11. Mandavilli, A. (2025). CDC scientists ordered to withdraw studies that use terms such as LGBT or pregnant people. NY Times. https://www.nytimes.com/live/2025/02/01/us/ trump-tariffs-news/trump-gender-research?smid=url-share.
12. Milman, O. (2025). Trump administration to cut billions in medical research funding. The Guardian. www.theguardian.com/us-news/2025/feb/08/trump-administration-medicalresearch- funding-cuts?CMP.
13. Severino, R. (2023). Department of Health and Human Services. in: Dans, P. and Groves, S. (eds). Chapter 14, Mandate for Leadership: The Conservative Promise. Heritage Foundation, Washington, D.C., 2023, pp. 449-502.
Apel redaktorów opublikowano w „Alkoholizmie i Narkomanii” 3/2024.
Przeczytaj także: „Trump wycofuje Stany Zjednoczone z WHO”.