Czy test PCR poprawia przeżywalność w przebiegu ostrej niewydolności oddechowej?

Osoby z niedoborami odporności istotnie częściej cierpią z powodu ostrej niewydolności oddechowej w przebiegu infekcji układu oddechowego. Czy identyfikacja patogenu w badaniu PCR z nosogardzieli znajduje uzasadnienie w świetle dowodów? Odpowiedzi dostarczyli francuscy naukowcy na łamach „The Chest”.

W ostatnich kilku, kilkudziesięciu latach szybkie testy PCR (tzw. panele oddechowe) stały się coraz szerzej wykorzystywanym narzędziem klinicznym do identyfikacji patogenów układu oddechowego. Prostota wykonania, niedługi czas oczekiwania na wynik i możliwość ustalenia etiologii choroby są bardzo kuszące dla klinicystów, jednak nawet i to nie zwalnia z obowiązku “przepuszczenia” takiego postępowania przez filtr dowodów naukowych.

Wspomniany zespół przeprowadził analizę post-hoc randomizowanego, kontrolowanego badania, do którego włączono 510 pacjentów z obniżoną odpornością hospitalizowanych na 32 oddziałach intensywnej terapii z powodu ostrej niewydolności oddechowej. U każdego z nich na początku pobytu pobrano wymazy z nosogardzieli pod kątem 23 patogenów układu oddechowego, które identyfikowano metodą PCR. Przyczyny choroby zostały ustalone przez lekarzy prowadzących i sprawdzone przez trzech niezależnych ekspertów, którzy nie znali wyniku wymazu.

Wyniki testu multiplex PCR okazały się dodatnie u zaledwie 20,2 proc. chorych, a najczęściej identyfikowano rinowirusy lub enterowirusy (35,5 proc), koronawirusy (10,9 proc), a wirusy grypopodobne (wirus grypy, paragrypy, RSV, ludzki metapneumowirus) w 52,7 proc. przypadków. Potwierdzona klinicznie przyczyna ostrej niewydolności oddechowej różniła się znacznie w zależności od wyników testu, zwłaszcza odsetek wirusowego zapalenia płuc (50 proc. w przypadku wirusów grypopodobnych, 14 proc. dla innych wirusów i 3,6 proc. w przypadku braku identyfikacji patogenu). Obliczono, że wykonanie wymazu (i tym samym zarządzanie leczeniem w zależności od wyniku) nie wpływało istotnie na śmiertelność w 28. dniu pobytu, konieczność stosowania wentylacji mechanicznej lub obu. Jednak w analizie podgrup wykrycie wirusa grypopodobnego wiązało się z wyższym wskaźnikiem śmiertelności w 28. dniu i/lub koniecznością zastosowania respiratora, jednak w pozostałych przypadkach nie odnotowano jakichkolwiek korzyści z badania.

Widać wyraźnie, że panel oddechowy PCR może być pomocny, jednak nie jest decydujący i nie determinuje rokowania w przebiegu ostrej niewydolności oddechowej, stąd do oznaczenia należy podchodzić z rezerwą.