Jakie trendy palenia tytoniu w Europie?

Nowotwory, przewlekła obturacyjna choroba płuc, znaczny wzrost ryzyka sercowo-naczyniowego to główne skutki palenia papierosów. Mimo znacznej liczby dowodów na ich szkodliwość i wprowadzania kolejnych obostrzeń w dystrybucji wyrobów tytoniowych wciąż obserwuje się sporo osób palących - według danych Głównego Inspektoratu Sanitarnego do codziennego, nałogowego palenia tytoniu przyznaje się 24% Polaków. O trendach palenia tytoniu na terenie Unii Europejskiej informuje publikacja, która ukazała się na łamach European Respiratory Journal.

Sprawdzono, czy słuszna jest tzw. hipoteza hartowania, zgodnie z którą kolejne przepisy ograniczające sprzedaż i spożycie wyrobów tytoniowych prowadzą do rezygnacji z palenia tych, których można uznać za uzależnionych "słabo", natomiast wzmacniają nałóg u osób palących najdłużej i najwięcej. Grupa badaczy z Hiszpanii i Wielkiej Brytanii przeprowadziła dwie oddzielne analizy, wykorzystując dane dotyczące palenia na podstawie badań Eurobarometru (z lat 2009 - 2017). W pierwszej zbadano zmiany odsetka najsilniej uzależnionych od tytoniu w odniesieniu do ogółu palaczy, w drugiej zbadano, w jakim kierunku podąża zjawisko palenia: w kierunku silnego uzależnienia (codzienne palenie ≥15 papierosów oraz brak próby rzucenia palenia w ciągu ostatnich 12 miesięcy) czy lekkiego (<5 papierosów na dobę).

Przeanalizowano dane 29 010 obecnych palaczy (43,8% silnie i 14,7% słabo uzależnionych). Częstość występowania silnego nałogu wśród dorosłych palaczy wzrosła o 0,55% (0,14–0,96) na każdy dodatkowy punkt procentowy w ogólnej częstości palenia. Szanse na bycie silnie uzależnionym rosły z czasem i były wyższe u mężczyzn w średnim wieku i osób z trudnościami finansowymi, podczas gdy prawdopodobieństwo wypalania niewielkiej liczby papierosów (<5/dobę) znacznie spadło wśród kobiet.

Pozbycie się nałogu po wielu latach trwania nie jest łatwe, jednak konieczne do zachowania zdrowia i uniknięcia wielu groźnych chorób. Warto przypomnieć, że wskaźnik przeżyć 5-letnich dla dwóch nowotworów silnie związanych z paleniem papierosów, raka płuca i raka trzustki, wynosi odpowiednio 13,5% oraz 8,8%.