Leczenie zapalnych spondyloartropatii - zalecenia międzynarodowej grupy roboczej
Autor: Anita Jóźwiak
Data: 04.03.2014
Źródło: Smolen JS, Braun J, Dougados M, Emery P i wsp. Treating spondyloarthritis, including ankylosing spondylitis and psoriatic arthritis, to target: recommendations of an international task force. Ann Rheum Dis. 2014 Jan;73(1):6-16.
W ostatnim czasie opublikowano zalecenia dotyczące leczenia spondyloartropatii zapalnych oraz łuszczycowego zapalenia stawów z uwzględnieniem osiągnięcia celu terapeutycznego. W oparciu o przegląd danych naukowych oraz opinii ekspertów, z wykorzystaniem metody Delphi, grupa robocza składająca się z pacjentów i lekarzy opracowała 5 ogólnych zasad i 11 zaleceń dotyczących leczenia spondyloartropatii zapalnych.
Strategie leczenia oparte o osiągnięcie celu terapeutycznego przyczyniły się do poprawy wyników leczenia w wielu różnych chorobach. W ostatnim czasie opublikowano zalecenia dotyczące leczenia spondyloartropatii zapalnych oraz łuszczycowego zapalenia stawów z uwzględnieniem osiągnięcia celu terapeutycznego. W oparciu o przegląd danych naukowych oraz opinii ekspertów, z wykorzystaniem metody Delphi, grupa robocza składająca się z pacjentów i lekarzy opracowała 5 ogólnych zasad i 11 zaleceń dotyczących leczenia spondyloartropatii zapalnych. Zasady ogólne dotyczą: podejmowania decyzji terapeutycznych we współpracy z pacjentem, prowadzenia leczenia w sposób interdyscyplinarny we współpracy ze specjalistami z różnych dziedzin medycznych z uwagi na układowy przebieg choroby. Pierwotnym celem leczenia jest maksymalizacja jakości życia zależnej od zdrowia a osiągnięcie tego celu jest możliwe poprzez zahamowanie procesu zapalnego. Wyniki leczenia zarówno krótko jak i długoterminowe są uzależnione od strategii leczenia, która ma polegać na dostosowaniu metod leczenia do aktualnej aktywności choroby. Zalecenia przedstawiono w następujący sposób:
1. Podstawowym celem leczenia powinno być osiągnięcie remisji choroby w zakresie objawów z układu mięśniowo-szkieletowego i uwzględnieniem objawów pozastawowych.
2. Cel leczenie powinien być ustalony indywidualnie dla chorego na podstawie objawów klinicznych choroby.
3. Remisja kliniczna choroby jest zdefiniowana jako brak klinicznych i laboratoryjnych wykładników aktywności zapalnej choroby.
4. Alternatywnym celem terapii może być osiągnięcie niskiej aktywność choroby.
5. Aktywność choroby jest ustalana na podstawie objawów klinicznych oraz parametrów stanu zapalnego.
6. Choroby współistniejące, czynniki zależne od chorego lub ryzyko związane z zastosowanym leczeniem mogą wpływać na wybór miernika aktywności choroby oraz ustalenie wartości docelowej tego pomiaru.
7. Gdy cel terapeutyczny zostanie osiągnięty należy dążyć do utrzymania takiego stanu przez cały czas trwania choroby.
8. Pacjent powinien być zaangażowany w ustalanie celu terapeutycznego i stosownie poinformowany
o ryzyku i korzyściach wynikających z zastosowania danej strategii leczenia ukierunkowanej na ten cel.
9. W podejmowaniu decyzji terapeutycznych oraz przy ocenie aktywności choroby należy uwzględnić zmiany strukturalne i czynnościowe związane z chorobą, choroby współistniejące oraz ryzyko dotyczące stosowanych leków.
Zalecenia 10 i 11 zostały rozdzielone na poszczególne typy spondyloartropatii: postać osiowa, postać obwodowa, łuszczycowe zapalenie stawów. Zalecenia te dotyczą metod oceny aktywności poszczególnych typów spondyloartropatii ze szczególnym naciskiem na metody ilościowe i zwalidowane testy. Przy podejmowaniu decyzji klinicznych można brać pod uwagę także wyniki badań obrazowych, stopień zaburzeń czynnościowych, choroby współistniejące, a także jakość życia chorego.
Opublikowane zalecenia powstały głównie w oparciu o opinię ekspertów, natomiast niewiele jest jednoznacznych dowodów naukowych na ich poparcie.
1. Podstawowym celem leczenia powinno być osiągnięcie remisji choroby w zakresie objawów z układu mięśniowo-szkieletowego i uwzględnieniem objawów pozastawowych.
2. Cel leczenie powinien być ustalony indywidualnie dla chorego na podstawie objawów klinicznych choroby.
3. Remisja kliniczna choroby jest zdefiniowana jako brak klinicznych i laboratoryjnych wykładników aktywności zapalnej choroby.
4. Alternatywnym celem terapii może być osiągnięcie niskiej aktywność choroby.
5. Aktywność choroby jest ustalana na podstawie objawów klinicznych oraz parametrów stanu zapalnego.
6. Choroby współistniejące, czynniki zależne od chorego lub ryzyko związane z zastosowanym leczeniem mogą wpływać na wybór miernika aktywności choroby oraz ustalenie wartości docelowej tego pomiaru.
7. Gdy cel terapeutyczny zostanie osiągnięty należy dążyć do utrzymania takiego stanu przez cały czas trwania choroby.
8. Pacjent powinien być zaangażowany w ustalanie celu terapeutycznego i stosownie poinformowany
o ryzyku i korzyściach wynikających z zastosowania danej strategii leczenia ukierunkowanej na ten cel.
9. W podejmowaniu decyzji terapeutycznych oraz przy ocenie aktywności choroby należy uwzględnić zmiany strukturalne i czynnościowe związane z chorobą, choroby współistniejące oraz ryzyko dotyczące stosowanych leków.
Zalecenia 10 i 11 zostały rozdzielone na poszczególne typy spondyloartropatii: postać osiowa, postać obwodowa, łuszczycowe zapalenie stawów. Zalecenia te dotyczą metod oceny aktywności poszczególnych typów spondyloartropatii ze szczególnym naciskiem na metody ilościowe i zwalidowane testy. Przy podejmowaniu decyzji klinicznych można brać pod uwagę także wyniki badań obrazowych, stopień zaburzeń czynnościowych, choroby współistniejące, a także jakość życia chorego.
Opublikowane zalecenia powstały głównie w oparciu o opinię ekspertów, natomiast niewiele jest jednoznacznych dowodów naukowych na ich poparcie.
